POZORIŠNA KRITIKA: Kineski istorijski triler

"Ubica Đing Ke" je, na fonu istorijskih događanja iz vremena kineskih Zaraćenih država (475-221 pre n. e.) uzbudljivi psiho­loški triler, koji šekspirovski analizira dilemu mačevaoca Đing Kea (Vang Ban), da li da izvrši obećanje dato princu Danu (Jen Žui) i ubije kralja Ćina (Li Po), koji je princa nekada zato­čio, a sad preti da zavlada i Danovim teritorijama. Asocijacija na Šekspira je mnogo - od hamletovske dileme Đing Kea, da li da učini zločin i da li je za to kadar, do vrlo dobro razrađe­nog uticaja kokubine (vrlo dobra Li Sijaomeng), kineske Ledi Magbet u životu glavnog junaka drame. U vrlo funkcionalnoj, a monumentalnoj scenografiji (scenograf Šen Ao), uz značajni ak­cenat scenskog svetla (Meng Bin), reditelj Žen Ming je radnjom trilera iz kineske istorije uspeo da zainteresuje i savremenog gedaoca, koji ne poznaje činjenice iz kineske istorije, da bi unapred znao kraj komada. Naprotiv, dramaturški postupak Mo Jena nas vodi kroz vrlo moderan, nepredvidiv saspens, uver­ljivi košmar skromnog mešetara Đing Kea, kome je, iznenada, nametnuta uloga heroja, za koju mora da se izbori svojim (nepostojećim) junaštvom. Velika zasluga za psihološki uverljivu hamletovsku dilemu, iz koje će proizaći neočekivan ishod, pri­pada izvrsnom tumaču Đing Kea, glumcu Vang Banu. Ovaj umetnik je, uprkos za nas pomalo previše jarkim glumačkim izrazom, uspeo da uvuče u svoju stalnu nesanicu i ovdašnjeg savremenog gledaoca, koji, valjda, takođe želi da postane junak svoga doba. Da li će ga istorija pamtiti, kao jednog među mnogobrojnim mačevaocima, ubicama tirana, kolebljivom antijunaku predočava dilemu dvorska konkubina, koju mu je princ Dan poslao na dar. Ako ne ubije kralja, a pokaže da je to mogao da učini, možda će time zauzeti u istoriji jedinstveno mesto... Ljubav, koja se među njima rađa, ipak ne vodi ljubavnike do srećnog kraja.

Dug savremenom postdramskom teatru, čijeg odjeka ima u ovoj, naoko tradicionaloj kineskoj istorijskoj drami sa istorijskom temom je i sam početak, kada glumci, na proscenijumu, u speci­fičnoj klanici za pse, gde započinje radnja, govore da su u Jugoslovenskom dramskom pozorištu i da je u pitanju pozorišna predstava. Ovo skoro brehtovsko iskakanje iz dramskog u epsko se događa nekoliko puta, uvek primereno radnji.

Svi akteri istorijskog događanja su, sa impresivnom koncentracijom, sa­činili fresku dvorskih i narodskih likova, sa manama i vrli­nama savremenog čoveka, koji uvek ima veću ambiciju od svojih mogućnosti.

Slikovita, duhovita, uzbudljiva predstava Pekinškog narodnog umetničkog pozori­šta je na scenu JDP donela dah modernog teatra, kroz tradicionalnu priču, produbljenu delikatnim savreme­nim rediteljskim tumačenjem drame "Ubica Đing Ke", koja takođe relativizuje za kineske gledaoce poznate istorijske činjenice, što je uvek, kada je duh nacije u pitanju, delikatan postupak. U pekinškoj predstavi rezultat nije izostao, a pokazao je moć ansambla i pozorišne škole impresivnih razmera.