"VENECIJA" PLOVI DALJE...: Narodni muzej nije iskoristio pravo preče kupovine dela Nadežde Petrović
DELO iz impresionističke faze Nadežde Petrović - "Venecija", nedavno je premijerno predstavljeno domaćoj javnosti na izložbi u Čačku, u galeriji koja nosi ime velike slikarke, kako "Novosti" saznaju, ipak, neće ući u našu nacionalnu riznicu.
Foto Galerija Nadežda Petrović
Naime, slika iz 1907. koju je domaći kolekcionar otkupio iz jedne hrvatske zbirke, a Narodni muzej je utvrdio za kulturno dobro - muzejski predmet, po pravu preče kupovine, prvo je ponuđena ovoj ustanovi.
Ponuda je na Trg republike stigla 1. aprila, kada je i pokrenuta procedura, prema protokolu ove institucije, pred Komisijom za nabavku muzejskih predmeta, čiji je zadatak bio da proceni da li bi platno dimenzija 70 puta 50 centimetara, rađeno tehnikom ulje na platnu, u smeđima tonovima, sa sfumato atmosferom, nastalo tokom jednog od Nadeždinih studijskih boravaka u Italiji, trebalo da se nađe pod okriljem naše krovne muzejske institucije.
Prema informacijama do kojih su "Novosti" uspele da dođu, stručnjaci Narodnog muzeja Srbije, koji inače baštini najpotpuniju kolekciju dela Nadežde Petrović u zemlji, sa gotovo trećinom njenog ukupnog opusa, a među kojima su i neka od remek-dela iz perioda 1907-1908. godine, poput prepoznatljivog dela "Dereglije na Savi", odlučili su da se ne iskoristi pravo preče kupovine.
Odnosno, procenili su da nije reč o delu koje bi svrsishodno, odnosno sa umetničkog, istorijskog i muzeološkog stanovišta, doprinelo razvoju zbirke.
Ponuda
U NARODNOM muzeju nismo uspeli da saznamo po kojoj ceni je "Venecija" ponuđena ovoj instituciji. Međutim, posredno, preko izvora bliskog kolekcionaru, rečeno nam je da je "ovo plato dimenzijama dva puta veće od 'Odmora bašibozuka' Paje Jovanovića, ponuđeno po duplo manjoj ceni". Prema izvedenoj računici, to je oko 150.000 evra. Na tržištu umetnina, na kome su, inače, veoma retka platna ove slikarke, do sada nijedno nije postiglo tu cenu.
Prema njihovom mišljenju, delo "Venecija" ne bi sistemski upotpunilo stvaralaštvo Nadežde Petrović, u okviru Zbirke jugoslovenskog slikarstva 20. veka, kao ni stalne postavke Narodnog muzeja. Činjenica da je naša najstarija muzejska institucija odlučila da "Veneciju" ne uvrsti u svoju stalnu postavku, ne umanjuje njenu vrednost kao kulturnog dobra - muzejskog predmeta.
To što je njen vlasnik, prema pravu preče kupovine, morao prvo da je ponudi Narodnom muzeju Srbije, ne znači da za nju neće biti zainteresovana neka druga institucija, ili privatni kolekcionar. Ali, status kulturnog dobra - muzejskog predmeta, istovremeno podrazumava da samo sa dozvolom nadležnog državnog organa delo može biti izneto iz zemlje.