JASENOVAČKI NOVOMUČENICI I U KNJIZI: Objavljena monografija o poznatim slikama monahinje Marije, posvećena žrtvama zloglasnog gubilišta

В.Ц. 27. 03. 2024. u 15:48

IZ štampe je upravo izašla luksuzna dvojezična, srpsko-engleska, naučna studija istoričarke umetnosti dr Jelene Erdeljan, redovne profesorke Filozofskog fakulteta u Beogradu, pod naslovom "Slike monahinje Marije: Sveti novomučenici jasenovački u svetlosti vaskrsenja".

Muzej žrtava genocida

Monografija sadrži prvi put i integralno svedočanstvo monahinje Marije (Antić) iz srpskog pravoslavnog manastira Rođenja Svetog Jovana Krstitelja u Jasenovcu (Eparhija pakračko-slavonska). Ona je, inspirisana stvarnim i tragičnim događajima iz sistema koncentracionih i logora smrti NDH u Jasenovcu, kao najvećeg gubilišta srpskog naroda, sa najmanje 115 velikih masovnih grobnica i mnoštvom manjih, ikonički predstavila bol, stradanje, patnje i sećanja.

Po njenom svedočenju, samo se jednog jutra probudila i dobila inspiraciju da zabeleži sve slike o kojima je slušala - slikarskom četkicom. Tako su nastala dela posvećena teškoj sudbini srpskog, jevrejskog i romskog naroda, a izložba koju je publika mogla da vidi u više gradova, dobila je ime "Sveti novomučenici jasenovački u svetlosti vaskrsenja" upravo zato što slike bude nadu u novi život koji žrtve zaslužuju.

Deo publikacije čine i citati iz Starog i Novog zaveta i molitve iz službe Svetim jasenovačkim novomučenicima. U radovima se mešaju ikonopisačke tradicije sa naivom i elementima stripa i grafike Dalekog istoka.

Muzej žrtava genocida

 

Recenzenti naučne studije su istoričarka umetnosti prof. dr Sara Ofenberg (Univerzitet Ben-Gurion u Negevu, Izrael), istoričar i muzejski savetnik u Muzeju žrtava genocida dr Dragan Cvetković i grafičar i kustos u Muzeju dr um. Nikola Radosavljević. Objavljivanje publikacije omogućili su Ministarstvo kulture, Telekom Srbija i Fondacija Muzeja žrtava genocida.

"Ova knjiga je značajna za sve one koji su posvećeni razumevanju pitanja umetnosti i genocida, sa posebnim fokusom na genocid koji je Nezavisna Država Hrvatska sprovela nad Srbima, Jevrejima i Romima. Autorkina pronicljiva razmatranja daju značajan doprinos oblasti istorije umetnosti, bacajući svetlo na složena geopolitička pitanja Srbije, Hrvatske, kao i Bosne i Hercegovine. Štaviše, ona duboko zadiru u temu kulture sećanja i ključnu ulogu koja pripada monaškim tradicijama, a zasnovano na sveobuhvatnom ispitivanju umetničkog dela monahinje Marije. Umetnička dela i njihovo tumačenje predstavljeno u ovoj knjizi obuhvataju impresivan niz teoloških, društvenih i političkih diskursa," navodi u recenziji prof. dr Sara Ofenberg sa Univerziteta Ben-Gurion.

Pogledajte više