OD BEČKE FANTASTIKE DO ART BRUTA: Radovi iz kolekcije Infeld u Salonu Oto Bihalji-Merin, a od januara i pred publikom u MNMU , uJagodini
JEDNA od najvećih privatnih umetničkih zbirki u Austriji, gostuje sa čak 100 radova, u dva prostora Muzeja naivne i marginalne umetnosti, u Jagodini i Beogradu.
Foto promo
. Prvi deo izložbe "Art brut. Radovi iz kolekcije Infeld" otvoren je minule subote u Salonu Oto Bihalji-Merin, a drugi će se naći pred publikom 18. januara, u matičnoj zgradi MNMU.
Osnivač kolekcije, Peter Infeld (1942-2009), koji je bio uspešan privrednik (bio je na čelu kompanije koja se bavila proizvodnjom žica za muzičke instrumente), prvobitno je sakupljao samo slikare Bečke fantastike, a potom je formirao zbirku u kojoj su bili zastupljeni i naivna umetnost, pop-art, slike za budističke meditacije sa Tibeta (takozvane tangke) i art brut.
Časovi kod Del Monaka
OD svoga oca Ota, Peter Infeld nasledio je kompaniju Tomasnik-Infeld, koja je proizvodila žice za violine, viole, violončela, basove, gitare. Preko toga je ostvario kontakte sa muzičarima širom sveta i postao patron brojnih manifestacija. Za muziku je, inače, bio vezan od ranih dana, čak je i sam uzimao časove pevanja, kod slavnog tenora Marija del Monaka.
Kolekcionarstvom je, zajedno sa svojom majkom Margaretom Infeld (1904-1994), počeo da se bavi posle jedne izložbe 1965, kada je osetio potrebu ne samo da prikuplja slike, već i lično upoznaje njihove autore.
- Dopali su mi se akribični načini slikanja, vraćanje tehnikama starih majstora, bavljenje psihoanalizom. Ta zbirka različitih ideja, koje su mi bile strane, potakla me je na kupovinu. Od samog početka se razvio srdačan odnos sa slikarima, sa ljudima koji su se nepogrešivo kretali svojim putem. Želeo sam da pružim sigurnost u pogledu njihovog kvaliteta. Kud god da krene taj slikar, ja ću ga slediti - ove reči Petera Infelda navode u najavi organizatori gostovanja njegove zbirke kod nas.
Postavku koju će činiti dela nastala sredinom 20. veka, čiji su autori međunarodno priznati umetnici, poput Skotija Vilsona, Ilije Bosilja i Fridriha Šreder-Zonenšterna. Izložba će predstaviti i radove umetnika - štićenika čuvene psihijatrijske klinike iz mesta Guging kod Beča, i to Osvalda Čirtnera, Augusta Vale, Johana Hauzera, Hajnriha Rajzenbauera, Frica Kolera. Ali i dela velikih austrijskih slikara Arnulfa Rajnera i Petera Pongraca, koji su pronašli inspiraciju u radovima koja su nastajala u bolnici, gde je crtanje i slikanje bilo deo terapije, a kasnije su ta dela svrstana u pravac nazvan art brut. Kuriozitet postavke su tri Rajnerova rada, nastala tokom poseta Gugingu, sredinom šezdesetih godina. Na njima je umetnik uspostavio neposredan kontakt sa Šmitom i Hauzerom, slikajući 1994. "preko" njihovih dela.
- U toj klinici je radio doktor Leo Navratil koji je otkrio talente nekoliko svojih pacijenata - objasnila je na otvaranju postavke u Salonu Oto Bihalji-Merin, Jordanka Vajs, kustos kolekcije Infeld. - Jedan od njih je August Vala, koji je od najranije mladosti stvorio vlastiti umetnički svet, i izmislio jednu politeističku religioznu filozofiju. Osvald Čirtner se vratio traumatizovan posle Drugog svetskog rata, bio je povučen u sebe i stvorio je minimalistički svet, a svoje radove je stvarao samo na osnovu malog broja linija.
Beogradskom otvaranju prisustvovala je Zdenka Infeld, udovica i naslednica osnivača kolekcije, koja je na beogradskom otvaranju, između ostalog rekla:
- Široki spektar savremene umetnosti u našoj kolekciji uvek je biran na osnovu posebnog senzibiliteta prema umetniku i njegovom načinu stvaranja. Iz takvog shvatanja delatnosti sakupljanja umetnina, nastaje jedinstven afinitet kao i emocionalni odnos prema svakom umetničkom delu. Tako je i sa umetnicima art bruta iz Guginga u blizini Beča, sa kojima je porodica Infeld decenijama prijateljski povezana.