I PROĐE TAJ DAN... Žarko Laušević (1960 - 2023) - Zvezdani dar (1)

Od domca do srpskih generala i krunisanih glava.

Od ustaše, preko mu­slimana, do četnika.

Od sitnog krimi­nalca do sveca. I pro­svetitelja (čije reči, izrečene mimo pozori­šnih replika, do danas sijaju iz pomrčine).

Od dečka koji je obećavao, nadarenog slikara, do zvezde beo­gradskih pozorišnih scena i jugoslovenske kinematografije.

Od ponosnog, "neodo­ljivo ludog" Cetinjani­na, do harizmatičnog beogradskog glumca.

Od obožavanja sve­kolike javnosti do za­visti lokalnih podgo­ričkih mangupa.

Od glumačke ikone do ubice. Dvostrukog.

Od robijaša do iz­gnanika. Iz zemlje, iz profesije, iz života, svog, i onih naših.

Od zatvorske ćelije do "zatvora" u stanu na njujorškom Ruzvelt Aj­lendu. U sebi.

Od zidina zatvor­skih, do zidova koje je kao ilegalni imigrant u Americi molovao.

Od glamura i sjaja reflektora do mo­lerskih merdevina i četki.

Od aplauza za reči izgovorene sa scene, do prolaznika koji sa nju­jorških ulica telefonima snimaju molera na skeli kako recituje Jesenjina. Na srpskom, i na ruskom, ne i na en­gleskom.

Pa ipak, i ti su poslovično zauzeti Njujorčani na užurba­nim avenijama bivali, snažnom emocijom stranog im jezika, za­ustavljeni - odnekud odozgo. Sa skele. I iz dubina Lauševe duše. Njegovog umetničkog bića. Nisu imali iz­bora, no da stanu, i snimaju.

Baš kao što ga nije imao ni on. No da re­cituje, da govori sti­hove naizust, da stvara umetnost i deli je sa drugima. Ako već ne sa scene koja mu je suđena, onda sa te skele. Jer i ona mu je bila suđena, baš kao i zidovi. Za­tvorski, srpski, crno­gorski, američki...

Kada je, nasred svog njujorškog zatvora, jer tako je nazivao taj vo­dom omeđeni prostor, rešio da poruši one najneprobojnije zidi­ne - one unutrašnje, da istupi iz zatvora sopstvene duše, tada nam se Žarko Laušević, legendarni glumac tra­gične sudbine, otkrio i kao pisac. I baš kao i u svakoj svojoj roli, velikoj ili maloj, i u ulozi pisca pokazao se kao maestralan.

Čovek velikih daro­va - takav je Laušević. Bio. I ostao.

Jer ostavio nam je mnogo, dovoljno da ga otkrivamo još genera­cijama, kao čudesnog glumca, darovitog pi­sca, kao čoveka film­ske sudbine...

U trenutku kada je Žarko ugledao svet, na Bogojavljenje 1960. go­dine, na Cetinju, niko nije mogao slutiti ka­kva je i kolika zvezda rođena. Zvezda blista­va. Zvezda padalica. Zvezda čudesne snage, čiji su se proplamsaji probijali i kroz najgu­šću pomrčinu, da bi ponovo zablistala pu­nim sjajem. I nastavi­la da blista.

Komemoracija i ispraćaj

KOMEMORACIJA povodom smrti Žarka Lauševića biće upriliče­na u Jugoslovenskom dramskom pozorištu u ponedeljak, 20. novem­bra, sa početkom u 11 časova.

Ispraćaj i kremacija slavnog glumca biće obavljeni na Novom gro­blju u Beogradu, sa početkom u 14 časova.