USAMLJENI TRKAČI NA DUGE PRUGE: "Božanstvenom komedijom" Franka Kastorfa u Danu prologa u BDP večeras počinje 57. Bitef
PREDSTAVOM "Božanstvena komedija" u režiji Franka Kastorfa, na sceni Beogradskog dramskog pozorišta, večeras "nezvanično" počinje 57. Bitef - reč je o Danu prologa (ovo ostvarenje nije u takmičarskoj konkurenciji), a u narednih sedam dana, pod sloganom "Snago ne pristaj da budeš nečija", smenjivaće se ostvarenja iz Nemačke, Grčke, Litvanije, Mađarske, Švedske, Belgije i Srbije.
Arhiva "Novosti"
Veliki nemački reditelj Frank Kastorf podići će festivalsku zavesu u skladu sa ovogodišnjim sloganom, ali i ličnim stavom da je čovek slobodan dok se igra. A kakva je uloga teatra u svemu tome, objasnio je u razgovoru za "Novosti".
- Ništa nije gore nego jednoglasje, ne samo u pozorištu nego u društvu u celini. Pozorište je ranije bilo otvoreno za polemiku, nudilo odlične predstave i reditelje (poput Pine Bauš ili Pitera Štajna) u Zapadnoj, kao i mi u Istočnoj Nemačkoj. Imao sam privilegiju da mi je svaka druga predstava bila zabranjena. Kao reditelj, razbijate nešto što je važno u društvu, jer svaka politika ima svoje interese. Ne smete razvijati strah i sami sebe cenzurisati. Svakog ko ima moć morate napadati. Neka ste vrsta usamljenog trkača na duge pruge.
NAGRADE I ŽIRI
ŽIRI Bitefa tradicionalno dodeljuje dva nagrade: Gran-pri "Mira Trailović" za najbolju predstavu u celini i Specijalnu nagradu "Jovan Ćirilov" za predstavu koja se ističe nekom od svojih osobenosti. Pored ove dve, neka od predstava osvojiće i priznanje publike kao i nagradu lista "Politika" za najbolju režiju.
O najboljima će odlučivati žiri kojim predsedava prof. dr Ana Vujanović, a članovi su Nataša Barbara Gračner, Siniša Ilić, Žoris Lakost i Iris Rafetseder.
Prvo ostvarenje na festivalskom repertoaru (u selekciji Nikite Milivojevića) dan je kasnije: u Jugoslovenskom dramskom (u režiji Mateje Koležnik) gostuje Šaušpilhaus Bohum iz Nemačke, s predstavom "Deca sunca". Predstava je urađena po motivima Maksima Gorkog, čija se radnja odvija u 19. veku i u čijem je središtu grupa intelektualaca i umetnika idealista odvojenih od surove stvarnosti spoljašnjeg sveta. Rediteljka "pomera" vreme u šezdesete godine prošlog stoleća i tako približava piščeve likove savremenom dobu.
"Zbogom, Lindita" je sledeće festivalsko izvođenje (u Ateljeu 212) - po konceptu i postavci Marija Banušija nastupa ansambl Narodnog pozorišta iz Atine. Autor je grčki glumac i reditelj poreklom iz Albanije, a predstava se bavi istorijom Balkana, njegovim zagrobnim običajima i praksama kroz, kako se navodi, duboko intimnu priču o suočavanju sa gubitkom voljene osobe. Kako se život nastavlja posle smrti voljenih bića i šta znači reći "zbogom" - neka su od pitanja koje postavlja grčko ostvarenje.
foto Promo
Jedan od dva naslova iz domaće produkcije na 57. Bitefu je "Želja da se napravi čvrsta istorija završiće se neuspehom" Igora Koruge, u kojoj šest izvođača različitih generacija izvode plesnu predstavu, zapravo "arhivu u pokretu" - iznoseći na scenu nedovoljno zabeležene zapise pokreta, doživljaja,sećanja... Već sledeće večeri, ponovo domaća predstava - "Kao sve slobodne djevojke" Tanje Šljivar (režija Selma Spahić) Ateljea 212, koja je premijerno izvedena u oktobru prošle godine na sceni ovog teatra.
Litvansko ostvarenje "Sunce i more" u Umetničkom pavljonu "Cvijeta Zuzorić" (autorki Rugile Barzžukaite, Vaiva Grainite i Lina Lapelite) je opera, smeštena na plaži, gde se ljudi kroz pevanje o naizgled svakodnevnim stvarima, bave problemom klimatske krize i ekoloških katastrofa... Predstava na Bitef dolazi ovenčana Zlatnim lavom na 58. Venecijanskom bijenalu i "podseća nas na malograđansku apatiju koji sa sobom nose oni koji imaju privilegiju odmora". Mađarska pedstava "Raspevana mladost" (tekst i režija Judit Berec, Bence Đerđ i Mate Sigeti) u središte interesovanja stavlja feminističke dramaturške principe: transparentnost, izbegavanje eksploatacije i samoeksploatacije, brigu o drugim, a imaće dva izvođenja u Bitef teatru - 8. i 9. oktobra.
PRATEĆI PROGRAM
PARALELNO sa glavnim odvijaće se i prateći program - 24.Bitef polifonija, ove godine pod nazivom "Dvorište, šuma, džungla". Između ostalog, gledaoci će biti u prilici da vide duodramu "Gidionov čvor" u režiji Roberta Raponje, "Devojčice" Minje Bogavac (dokumentarnu predstavu o ženskom odrastanju u Srbiji danas), predstavu "Bambi" (režija Bojana Lazić) Malog pozorišta "Duško Radović", da prisustvuju scenskom čitanju "Kaveza za ptice" Nikole Stanišića, tribini "Poreklo straha"...
Iz Švedske dolazi ostvarenje sa nama dobro poznatim rediteljskim imenom: predstavu Jeanne postavila je na scenu Anja Suša, po tekstu hrvatske književnice Ivane Sajko i koprodukciji dva teatra, Riksteatern i Dramaten. Publika će prisustvovati savremenoj verziji priče o Jovanki Orleanki, koja se bavi potencijalom otpora društvenoj i sistematskoj nepravdi.
I na kraju, kao poslednje festivalsko izdanje, u Narodnom pozorištu će nastupiti Plesno pozorište Faso iz Belgije, s ostvarenjem Wakatt, po konceptu i režiji Serž Eme Kulibali: na sceni, deset plesača čije izvođenje (uz "živu" muziku na pozornici) dočarava mešavinu straha i besa, kritikujući kolonijalne prakse kroz jedinstven plesni jezik.