SRCEM PODIGLI GRAD: Od močvare do najveće opštine u Srbiji

Proslava 144. rođendana Javne biblioteke „Bora Stanković“ u Vranju otpočela je otvaranjem izložbe koja priča priču staru tačno 75 godina o tome kako je, zahvaljujući zalaganju omladinaca iz čitave Jugoslavije, praktično, od močvare nastao Novi Beograd, danas najveća opština u Srbiji.

Za naziv izložbe uzeta je autentična rečenica koju je 1948. godine u razgovoru sa komandantom akcije izgovorila mlada brigadirka.

- To je bila moja majka, Koviljka Bošković, kasnije Milošević, koja je zbunjeno upitala „Šta ćemo mi na ovom pesku?“ kad je jednog julskog jutra ugledala tu močvaru. Komandant joj je odgovorio „Drugarice, mi ovde gradimo novi grad“, na šta je ona uzviknula „Novi grad, ko će još da živi na ovom pesku?“ Sama je od 1965. godine do kraja života živela na tom pesku, a danas betonu – navodi Milošević.

Na 10 tematskih panoa izložba predstavlja rad i život omladinskih radnih brigada, a na video bimu je prikazan deo originalnog dokumantarnog materijala iz 1948. godine. Značajan izvor je bilo i 36 brojeva lista "Novi Beograd" koji se čuvaju u Narodnoj biblioteci Srbije.

Zanimljivo je da je veliki broj omladinaca na toj akciji opismenjen, a mnogi su naučili zanate kojima su se bavili u kasnijem životu. Jedan od eksponata je i originalno pismo brigadira koji je na akciju došao nepismen, a nakon tri meseca se kući javio pismom.

Vranje je prvi grad u kojem je izložba postavljena nakon premijere u Narodnoj biblioteci Srbije, a značajno je da je od jula 1948. godine nekoliko brigada iz vranjskog kraja učestvovalo u izgradnji Novog Beograda.

Izložbu koju je Milošević radio zajedno sa dizajnerom Brankom Đukanovićem je otvorila gradska većnica Izabela Savić, a na svečanosti je govorio i Vranjanac Stole Mladenović, najmlađi komandant radne brigade na radnoj akciji Novi Beograd 1969. godine, koji je sa prisutnima podelio sećanja na dane druge faze izgradnje Novog Beograda.