ČETVOROJEVANĐELJE PUNI 470 GODINA: Od danas izložba u Biblioteci grada posvećena najstarijoj beogradskoj knjizi
U POSEBNOJ vitrini za izlaganje stare i retke bibliotečke građe, u Odeljenju za rad sa korisnicima Biblioteke grada Beograda, od danas do 3. septembra biće izložena najstarija knjiga štampana u našem glavnom gradu.
Foto Privatna arhiva
Ona je i najznačajniji eksponat postavke u čast jubileja - "Beogradsko četvorojevanđelje - 470 godina prve knjige štampane u Beogradu", čiji je autor Milanka Babić Vukadinov. Deo izložbe je i katalog koji se može prelistati na elektronskom displeju.
Ovo danas kulturno dobro od izuzetnog značaja objavljeno je kao reprezentativna liturgijska knjiga. Tekst je štampan na 211 listova, i to na hartiji, u folio formatu, krupnim ćiriličnim slovima, srpskoslovenskim književnim jezikom, dvobojnom, crveno-crnom štampom. Osim tekstova jevanđelista, knjiga sadrži i uputstva o čitanju pojedinih jevanđelja u toku godine, mesecoslov od 1. septembra do 31. avgusta, popis jevanđelja za razne potrebe i službe pojedinim svetiteljima i uputstvo za čitanje vaskrsnih jevanđelja po glasovima.
U srpskoj kulturi Beogradsko četvorojevanđelje je značajno i kao prva knjiga štampana u svetovnoj sredini, van manastirskog okruženja, kojom počinje istorija beogradskog štamparstva.
Prve beogradske knjige, na srpskoslovenskom jeziku, objavljene 4. avgusta 1552, ne bi bilo, da u vreme sultana Sulejmana, na mestu današnjeg Dorćola, nije postojala kolonija trgovaca iz Dubrovnika, u okviru koje je pokrenuta štamparija. U svojoj kući osnovao ju je dubrovački knez Radiša Dmitrović, koji je Četvorojevanđelje smatrao ličnom zadužbinom, i za njegovu izradu angažovao jeromonaha Mardarija iz Mrkšine crkve. Ali, Dmitrović je umro pre nego što je knjiga objavljena, pa je štampanje završio Trojan Gundulić, vanbračni sin dubrovačkog plemića Federika Gundulića, nastanjen u Beogradu.