POGLED ISKOSA - Granice kože kao granice slike

Дејан Ђорић 22. 03. 2022. u 15:46

SLIKARKA Teodora D. Nikolić (1977) je mlada i darovita umetnica. Tokom studija osvojila je šest nagrada iz oblasti likovne umetnosti, ostvarila jednu samostalnu i učestvovala na trideset grupnih izložbi.

Teodora Nikolić, Galerija Lucida, mart

Sada je na prvoj godini doktorskih umetničkih studija na beogradskom Fakultetu likovnih umetnosti. Do kraja marta traje njena izložba slika u prestižnoj beogradskoj Galeriji Lucida po nazivom "Granice kože".

Jasno određena tema, ljudska koža kao polazište slike, u okviru strategija novog srpskog realizma, krije dosta toga novog pa i originalnog. Mnogi mladi umetnici i crtači su u eri digitalne slike i tehnomanijakalnosti otkrili drevno realističko prikazivanje čoveka i sveta, katkad kao vid društvene kritike a najčešće u svojstvu predstavljanja stvarnosnih prizora. Drugačije od većine Teodora D. Nikolić istražuje mikrosvet kože, uveličani detalj, granice kože su granice njene slike, a pošto je taj ljudski organ bez šava i granica, tj. sam sebi je granica, tako i njena slika potencijalno može da se pruža u prostor beskrajno. Lazar Trifunović, utemeljitelj naše istorije moderne umetnosti, voleo je da pomene reč epiderm, gornji sloj kože, a to i slika, kao svojevrsni vid kože.

Ova ostvarenja nastaju između ostalog i kao svojevrsna tautologija, svedočenje o nečemu na njemu istovetan način, naslikana koža je i sam epiderm slike, shvaćene kao živ organizam. Nepotrebno je govoriti o njoj kao najvećem ljudskom organu, međutim, poželjno je promišljati njenu čulnost a možda i taktilnost. Slika je predmet koji može i da se dodiruje, doživi rukom, dakle, kožom, što je blisko najpre stvaraocu.

Mnogi novi i mladi, ne samo srpski realisti, ostvaruju taj vid umetnosti tehnikom uvećanja ljudskog lika, što posle američkog hiperrealiste Čaka Klouza postaje opšte mesto. Teodora D. Nikolić je krenula u sasvim suprotnom smeru i stoga je njena slika neviđena i samosvojna. Ona takođe primenjuje tehniku uvećanja motiva, iz repertoara modernih slikara i vajara, međutim, njen blow up vodi je u mikrozonu sićušnih detalja, zrna peska na dlanu kao kosmosa. Tako je njeno slikarstvo koliko realističko, isto tako i apstraktno, pa i irealno, sadrži dozu iracionalnosti. Njen univerzum od apsolutizovane kože je organski i sameren čoveku i po formatu platna, ona je u dosluhu i sa renesansnim majstorima koji su prirodu shvatali kao otvorenu knjigu. Bez obzira da li predstavlja dlan, taj intimni deo ruke, ili detalje sa drugih delova tela, njene "kože" su pažljive konstrukcije, kojima je realnost samo povod. Radislav Trkulja je slikao na kožama a ove slike ulaze pod kožu. Površine, otvori, nagibi i pregibi u svom likovnom bogatstvu dinamične kompozicije, lokalnog tona, svetla i senke, kriju i svojevrsnu napetost pa i dramatičnost kao odgovor Pablu Pikasu, koji se za apstraktnu umetnost upitao: "A gde je drama?".

Pogledajte više