MARTOVSKI POGROM BEZ REČI "SRBIN": Nagrada za film "Mrak" u senci gafa
NAGRADU publike na 33. Filmskom festivalu u Trstu osvojio je srpski dugometražni igrani film "Mrak" scenariste i reditelja Dušana Milića, psihološki triler čija se radnja odvija u vreme Martovskog pogroma na Kosovu i Metohiji, nakon Uskrsa 2004. godine.
"Mrak", Foto Jana Lozeva
U fokusu je život u stalnom strahu i to iz ugla srpske devojčice Milice koja, nakon što su joj otac i ujak nestali, ostaje sama sa majkom i dedom u sablasnoj kući, dok porodicu čuvaju prijateljski nastrojeni pripadnici italijanskog Kfora.
- "Mrak" se bavi periodom između 17. marta i 11. aprila, odnosno, Uskrsa te 2004. godine kada je, po svedočenju ljudi sa kojima sam razgovarao, među Srbima na Kosmetu vladao najveći strah; očekivali su novi udar Albanaca upravo na Uskrs, da ih sve "počiste" i da ne ostane nijedan Srbin na Kosmetu - ispričao je ranije Milić, za "Novosti", ističući da je sve uradio da ovaj film bude srpska strana priče o Kosovu i Metohiji, te da je naslov "Mrak" izabrao kao najbolju metaforu za strah sa kojim žive naši ljudi u tamošnjim enklavama.
- Moji junaci žive potpuno izolovano, u zaseoku, u malim enklavama, gde je svega nekoliko srpskih kuća, nemaju direktnu komunikaciju sa svojim komšijama Srbima, nego ih Kfor povezuje, vodi ih u crkvu, oklopnim transporterima prevozi decu u škole - rekao je Milić pri kraju rada na filmu. "Mrak", Foto Jana Lozeva
Budući da je autor od početka ovako jasno definisao film kao srpsku stranu priče o pogromu na Kosmetu, u najmanju ruku iznenađujući je opis radnje dat na zvaničnom sajtu tršćanskog festivala. U njemu se, istina, navodi da je reč o životu jedne porodice pod zaštitom međunarodnih snaga posle "rata na Balkanu", no bez ikakvog "nacionalnog predznaka" i bez upotrebe reči "Srbija" ili "srpsko" - od kojih je "očišćena" čak i izjava reditelja na sajtu. Nema pomena čak ni o tome ko su bile strane u pomenutom sukobu, nekmoli o tome ko bi u "ratu na Balkanu" bili agresori a ko stradalnici.
"Mrak" je nastao uz podršku Filmskog centra Srbije i koprodukcija je pet zemalja (Danska, Bugarska, Italija, Grčka). U filmu igraju Slavko Štimac (u ulozi dede male Milice) i danska glumica srpskog porekla Danica Ćurčić (u ulozi majke), a mala Miona Ilov iz Prokuplja kao naturščik tumači rolu devojčice Milice.
Odličja i za "Kelte" i "Strahinju"
DOBITNICI odličja 33. Filmskog festivala u Trstu, u čijoj žiži su i dalje kinematografije država na tlu centralne i istočne Evrope, još su dva srpska filma nastala uz podršku FCS. Rediteljka Milica Tomović ovenčana je nagradom CEI Award za film "Kelti", a specijalno festivalsko priznanje ponela je i Jelena Stanković, direktorka fotografije na filmu "Strahinja Banović", modernoj adaptaciji narodne pesme smeštenoj u kontekst izbegličke krize, u režiji Stefana Arsenijevića.