TAMNA STRANA LJUDSKE PRIRODE: Paralelno sa retrospektivom u MSU, crteži Vladimira Veličkovića (1935-2019) u galeriji "Rima"
CRTEŽ je imao temeljnu ulogu u svim transformacijama kroz koje je prolazio model slike Vladimira Veličkovića (1935-2019), smatraju u Galeriji "Rima", pa je tako logična "paralela" velikoj retrospektivi otvorenoj u Muzeju savremene umetnosti na Ušću, upravo izložba crteža srpskog i francuskog akademika, koja će biti otvorena večeras od 19 časova, u njihovom beogradskom prostoru, u Pariskoj ulici.
Vladimir Veličković, Foto G. Čvorović
Crtačkom opusu ovog autora Galerija "Rima", u poslednjoj deceniji, posvetila je i šestotomnu monografiju "Veličković - crteži 1955-2019", pokrenutu za njegovog života. Za izložbu, petu po redu koju ova galerija posvećuje velikom umetniku i njegovim delima, izabrani su radovi nastali u veoma značajnom periodu njegovog stvaralaštva, između 1959. i 1971. godine (uključujući i jedan crtež s početka osamdesetih godina). Neki od njih prvi put će biti javno predstavljeni.
Tako će biti zastupljeni radovi iz perioda kada je nastupao sa grupom Mediala, na prelazu između šeste i sedme decenije 20. veka, koji su obeleženi prizorima košmara i unutrašnjih trauma, predstavama bolesnih i ubijenih, mračnim i memljivim ambijentima.
Na njima se zapaža interesovanje za ljudsku i životinjsku anatomiju, kao i traženje uzora u delima velikih majstora iz muzejske prošlosti. Tu su i crteži iz vremena kada je boravio u Majstorskoj radionici Krsta Hegedušića u Zagrebu. "Erekcija", 1969., Foto Privatna arhiva
Među reprezentativnim radovima koji će moći da se vide u "Rimi" su "Železničar" (1959) i "Utopljenik" (1962), pandani istoimenim slikama, zatim "Rasporeni cvet" i "Figura", izlagani na Bijenalu u Sao Paulu 1963, kao i "Slepi miš" sa Pariskog bijenala 1965.
- Podstaknut stipendijom sa Pariskog bijenala, Veličković od 1966. godine živi u Parizu gde se čvršće integriše u tamošnja umetnička zbivanja - podseća u katalogu Nevena Martinović, istoričarka umetnosti i kustoskinja "Rime", analizirajući prelomnu deceniju u radu umetnika.
Rani tumači Veličkovićevog dela pronalazili su izvorište njegove ikonografije u specifičnom izboru istorijskih uzora - od Direra do Goje, El Greka do "plavog" Pikasa, kao i u njegovim detinjim sećanjima na potresne prizore iz Drugog svetskog rata, primećuje Martinovićeva.
"Utopljenik", 1962., Foto Privatna arhiva
- Ne napuštajući svest o tome da su sećanja na prizore iz detinjstva morala ostaviti traga u njemu, makar kao prva spoznaja o postojanju zastrašujuće strane ljudske egzistencije i prirode, Veličković je u svojim slikama s početka šezdesetih godina uspeo da prevaziđe narativ unutrašnjih demona i košmarnih scenografija i da svoj pogled okrene društvenoj realnosti trenutka u kome stvara... Kroz grozničavi rad jednako u crtežu i slici, Veličković je tokom sedme decenije pronašao taj autentični model slike kojim je zaslužio poziciju i priznanje među predstavnicima savremenih tendencija u evropskom slikarstvu - kaže kustoskinja "Rime". Veličkovićevi crteži izloženi u "Rimi", Foto Privatna arhiva
Impozantan opus
FOKUS ove izložbe odsnosi se na šezdesete godine 20. veka kao prelomne, iz kojih će u narednim dekadama izrasti impozantni opus i međunarodna karijera:
- Talentom i opsesivnom posvećenošću, strogom radnom etikom i velikim ambicijama, Veličković je već u ovoj deceniji stvorio delo čija je vrednost prepoznata i potvrđena nagradama na najznačajnijim smotrama na beogradskoj i jugoslovenskoj likovnoj sceni - ističu u "Rimi".