AZBUČNIK SRPSKOG PAMĆENJA: U svečanoj sali SANU predstavljen 21. tom Rečnika srpskohrvatskog književnog i narodnog jezika

Ističući da se "Akademijin rečnik" decenijama izrađuje po utvrđenim i uhodanim metodološkim načelima, akademik Milosav Tešić je rekao:

- Po svojoj prirodi, rečnik ne beleži samo savremenu i najsavremeniju leksiku, opšte ili specijalne obeleženosti, već i onu koja se kvalifikuje kao arhaična i zastarela, a koja je pouzdano svedočanstvo o našoj dubljoj prošlosti i njenoj jezičkoj stvarnosti...

Ovako rađen rečnik je prvorazredno svedočanstvo o postojanju srpskog naroda, o njegovom biću, duševnosti i mentalitetu, o njegovoj tradiciji, istoriji i kulturi, kao i o njegovoj sveukupnoj duhovnoj i materijalnoj baštini - najposle i o njegovoj tragičnoj sudbini. U njega su utisnuti i duboki tragovi o našim civilizacijskim iskoracima i ugrađeni sadržaji koji pripadaju univerzalnim vrednostima.

Rečnik SANU, akademik Miro Vuksanović je označio kao matičnu knjigu srpske kulture i veliki azbučnik našeg pamćenja:

- Stvara se vekovima, nikad neće biti celovit, jer jezik živi tako što u njemu reči nastaju, traju i gube se, prilagođene opštim promenama i pojavama. Za svaki nacionalni rečnik može kazati da njegova izrada teži beskonačnosti, da se stalno obnavlja, da je leksikografski posao neprestano traženje smisla i značenja, tumačenje, sažimanje i biranje primera.

Zajedno sa rečima obrađenim u prethodnih 20 tomova, Rečnik broji nešto manje od 250.000 reči i kada bude završen biće, prema rečima dr Rade Stijović, najobuhvatniji i najobimniji rečnik te vrste u slovenskom svetu i među najobimnijima u Evropi:

- Koncipiran je tako da u njemu bude predstavljeno celokupno jezičko blago srpskog jezika, i književnog i narodnog, u poslednja dva veka. U njemu se nalazi građa prikupljana na terenu više od jednog i po veka (najstarija zbirka reči potiče iz 1848. godine), kao i iz pisanih izvora od Dositeja i Vuka pa sve do savremenih stvaralaca. Autori Rečnika u izvore uvrstili i dela Vukovih oponenata - Jovana Rajića, Atanasija Stojkovića, Pavla Solarića, Platona Atanackovića, Milovana Vidakovića, Jovana Hadžića i drugih, pokazujući tako da postoji kontinuitet u razvoju srpskog književnog jezika, čiji je deo bio i sam Vuk. Među izvorima Rečnika od prvog toma nalaze se imena višedecenijskih izgnanika iz srpske kulture, kao što su Grigorije Božović, Svetislav Stefanović, Dragiša Vasić, Slobodan Jovanović, Justin Popović, Nikolaj Velimirović, koji su zastupljeni i u ovom tomu.

STARO I NOVO

NA Tribini biblioteke SANU, pročitano je i izlaganje dr Marine Spasojević, koja je bila sprečena da dođe. U njenom radu, između ostalog, piše:

- Novi tom obogaćen je terminologijom iz digitalnog marketinga, nove enciklopedije društvenih nauka, geografije, ornitologije, iz likovne umetnosti i arhitekture. Upravo ta simbioza starog i novog povećava vrednost ovoga rečnika jer na jednom mestu imamo razvojne varijante jedne reči i njenih derivata kroz vreme.

Zapratite Nportal na Fejsbuk stranici