POGLED ISKOSA: Krunićev panoptikum

Književnica Mirjana Ognjanović je o svakom Krunićevoj delu u knjizi publikovala kraću priču, proširivši moguća likovna značenja. On se bavi portretom kao arhivarskim poslom, pa tu treba imati u vidu i ideju panoptikuma (ustanova u kojoj su smeštene razne umetničke zbirke i naučni aparati, naročito figure od voska radi očiglednog poučavanja posetilaca rečju i ogledom). Krunić, dakle, gradi imaginarni muzej.

Portret se u istoriji likovne tematike pojavio u prvim velikim civilizacijama, pre mrtve prirode i pejzaža, ne samo zato što je čovek u središtu umetničkog interesovanja. Ključan je za vladarsku i imperijalnu ikonografiju kao sredstvo ulivanja poverenja. Danas se malo koji umetnik bavi portretistikom, umetnošću u kojoj je najteže i najrizičnije uspostaviti odnos sa stvarnošću. Nebrojeni su iz posve ličnih i neumetničkih razloga nezadovoljni naručioci portreta.

Slavko Krunić je u našem novijem slikarstvu tu vrstu umetnosti uzdigao na visok nivo, pojavivši se među poslednjim značajnim majstorima u koje publika, kritika, galeristi i kolekcionari imaju poverenje. Njegova treća samostalna izložba u uglednoj Modernoj galeriji Valjevo predstavila ga je kao autora koji je ušao u istoriju srpske figuracije jer je u pitanju najstroža izlagačka selekcija. Slikar često izlaže u inostranstvu i predstavljen je u nekim od najboljih izdanja o savremenoj fantastičnoj umetnosti.

U čemu je tajna uspeha ovog majstora, rođenog 1974. godine u Beogradu, diplomca beogradskog Fakulteta likovnih umetnosti? Jedan je od nekolicine slikara koji polazi od realnosti, ali se ne bavi realizmom, kreće od stvarnosti ali joj se vraća ironijski, humorno i oneobičeno. Njegovi likovi i figure mogu, ali i ne moraju da imaju sličnost sa modelom. Portret je samo povod za imaginarnu nadgradnju, za iracionalno vrednovanje, ukazivanje na višeznačnost ljudskog lica i tela.

 U pitanju je imaginarni portret, ne neke posebne ličnosti, već mnogih u jednoj, razotkrivanje čovekove psihologije, unutrašnje građe koja formira lice i figuru, portretistika koja ostavlja mesta domaštavanju, poetizaciji i proširenju figuracije. Na razmeđi realnog, fantastičnog, utopijskog i idealnog, imaginarni portret (tema i jedne grupne izložbe u Modernoj galeriji Valjevo), opredmećuje se u celokupnoj istoriji umetnosti, posebno u gotskom i renesansnom slikarstvu kada umetnici ponovo osvajaju iluzionističke vidove predstavljanja.

Prikladan za prikazivanje bogova, mitskih bića, heroja, anđela i ljudi čiji je lik nepoznat, imaginarni portret u osnovi je umetnosti, stariji od istorijskog. Prva dela te vrste čine skulpture Lepenskog vira koje objedinjuju životinjsko, ljudsko i božansko. Slavko Krunić je posvećenik te vrste stvaranja.