POGLED ISKOSA: Izložbe koje su obeležile 2022.

Ne samo zato što je reč o srpskom i francuskom akademiku, jednom od poslednjih članova Mediale i činjenici da je to njegova najveća izložba u Srbiji, na pet nivoa Muzeja. Važna je i stoga što dokazuje da u toj likovno atrofiranoj ustanovi nije sve još mrtvo, da ima prostora za čisto slikarstvo, mada ni ta izložba nije ostvarena bez unutrašnjih otpora. Neosnovane su, međutim, tvrdnje Mrđana Bajića i drugih iznesene na Simpozijumu u SANU da je Veličković najveći srpski slikar druge polovine XX veka. Šta su onda Dado Đurić i Leonid Šejka?

Druga izložba po vrednosti bila je posvećana slikama velikog formata Ferenca Hodija (Novi Sad, 1950-2011). Sa njom je obeleženo 10 godina od umetnikove smrti. Hodi je zasigurno najveći mađarski slikar i crtač fantastičke tematike, koga uopšte nisu otkrili u matici, ali on i nije isticao svoju nacionalnost, smatrao je sebe srpskim slikarom.

Slikao je beskompromisno, sa ogromnim poznavanjem zanata i figurativnih likovnih problema, stravične i erotski izazovne vizije koje je smatrao samo opisom kosmičkih principa.

U Kući legata svoje slike predstavilo je troje najizrazitijih u mladoj srpskoj figuraciji: Petar Mošić, Marko Tubić i Kristina Pirković.

Potpuno različitih likovnih svetova, od u svetskim okvirima vrhunskog realizma do iracionalizma, ovo troje darovitih slikara i crtača je uzor u svojoj generaciji po profesionalnom odnosu prema umetnosti. Izložba pod nazivom "Pneuma" pobudila je pažnju i u Budvi, kao sveži dah na balkanskoj sceni.

Obično je na ovakvoj listi najboljih likovnih dešavanja godišnji program privatne Galerije Lucida, zbog velike otvorenosti i razumevanja njenog vlasnika za sve tipove kvalitetnog slikarstva, pre svega mlađih stvaralaca. Iz te ponude se posebno izdvaja izložba slika Marka Tubića (Zrenjanin, 1981), čije se ime nalazi dva puta na ovoj listi, pa mu se reprodukuje rad jer su dela Veličkovića i Hodija već bila na stranicama "Večernjih novosti".

Na uvek živoj srpskoj sceni fantastike Tubić nije samo nova pojava u umetničkom smislu već i najbolji mladi slikar koji se pojavio. Crtač je izuzetne suptilnosti i slikar čiji iracionalizam delom ishodi i iz ikonopisa, kao krajnje precizna i koloristički utemeljena ispovest o sopstvenim unutrašnjim stanjima i vizijama.

Izložba "Magija crteža (1932-2022)" je najveća smotra fantastičkog u našoj zemlji, najveća u istoriji valjevske galerije i sa najvećim katalogom. Njen selektor Vojislav Jovanović, direktor te ustanove, udario je temelje za ozbiljno vrednovanje snovitog crteža.

1. Vladimir Veličković, MSU, Beograd

2. Ferenc Hodi, Galerija Prometej, Novi Sad

3. Pneuma, Kuća legata, Beograd

4. Marko Tubić, Galerija Lucida, Beograd

5. Magija crteža, Moderna galerija Valjevo