VATIKAN NIJE TRAŽIO POSETU SRBIJI: Patrijarh Porfirije, iako naklonjen dijalogu sa Svetom stolicom, ne najavljuje susret sa rimskim episkopom
SRPSKA pravoslavna crkva kad je u pitanju eventualni dolazak poglavara Rimokatoličke crkve u Srbiju i dalje je na istoj platformi - poseta pape Franje nije isključena, ali uz ispunjenje više uslova koji prate ovakvu posetu.
Foto Ž. Knežević
Od novog poglavara SPC, poznatog po iskrenim vezama koje je kao mitropolit zagrebačko-ljubljanski izgradio sa predstavnicima Rimokatoličke crkve, deo javnosti očekivao je blaži stav prema ovom pitanju. Patrijarh Porfirije, međutim, ističe da će odluka o eventualnom susretu sa papom biti rezultat sabornog promišljanja unutar SPC.
- To zavisi od dosta faktora. Do sada, koliko znam, nije bilo nijedne inicijative iz Vatikana ka Srpskoj pravoslavnoj crkvi na temu papine posete. Da li će i kada do toga doći, to samo Bog zna - kazao je patrijarh Porifirije za RTS.
Novi srpski prvojerarh, ipak, ne krije da je papa učinio veliki gest kada je posle pisma pokojnog patrijarha Irineja sa argumentima u prilog zaustavljanja procesa kanonizacije hrvatskog kardinala Alojzija Stepinca, formirao mešovitu srpsko-hrvatsku komisiju za dijalog o istorijskoj ulozi ove kontroverzne ličnosti.
Prvi javni istupi patrijarha Porfirija ukazuju da će u odnosima prema Vatikanu on biti na tragu svog prethodnika patrijarha Irineja. To podrazumeva otvoreni stav prema dijalogu i svim pitanjima koja opterećuju uzajamne odnose. Irinej je čak, kao vladika niški, imao nešto liberalniji stav prema papinom dolasku, smatrajući da bi ova poseta mogla da donese samo dobro našem narodu i našoj crkvi. Izborom za patrijarha, Irinej je ispoljavao više rezerve prema ovom pitanju.
O papinoj poseti dugo se govori, a kao tema nametnula se sa dolaskom pape Franje na čelo Vatikana. On ne krije da mu je stalo do izgradnje veza sa pravoslavnim narodima i crkvama, posebno Ruskom. Srpska patrijaršija, u tumačenjima, uzima se kao jedini put koji iz Rima vodi do Moskve. Dolazak poglavara Rimokatoličke crkve u Srbiju najbliži je bio 2016. godine, kada je papa Franja prihvatio poziv tadašnjeg predsednika Srbije Tomislava Nikolića, da doputuje kao šef vatikanske države. Ova poseta, međutim, nije pripremana sa SPC, koja u tom trenutku nije imala formulisan stav o ovom pitanju, pa je poseta odložena.
Ključni element u vatikanskom protokolu, kada je reč o papinim posetama stranim zemljama, bez obzira na to da li u zvanju državnika ili verskog poglavara, jeste saglasnost lokalne i najbrojnije crkve u zemlji posete. SPC do sada formalno nije zauzimala stav o ovom pitanju, iako nije tajna da se dobar deo vladika protivi svakoj inicijativi o dolasku rimskog episkopa u Srbiju.