NASLEDNICI SVETOG SAVE: Svi srpski patrijarsi od 1920. godine

V. N.

18. 02. 2021. u 21:44

Dosadašnji mitropolit Porfirije je osmi u nizu velikodostojnika SPC koji su zauzimali tron Svetog Save od 1920. godine kada je obnovljena patrijaršija.

Zgrada Patrijaršije u Beogradu / Foto Ž. Knežević

Evo ko je sve za to vreme nosio titulu patrijarh srpski:

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Patrijarh Dimitrije / Arhiva

DIMITRIJE

Rođen je u Požarevcu 1846. godine kao Dimitrije Pav­lović. Pre izbora za patrijarha 1920. bio je beogradski mitropolit. Od obnavljanja patrijaršije poneo je istorijske titule arhiepiskop pećki i mitropolit beogradsko-karlovački. Osnovao je eparhiju u Čehoslovačkoj, venčao je kralja Aleksandra I Karađorđevića i kraljicu Mariju, podržao rad “Narodne hrišćanske zajednice”. Bavio se i književnim radom, a premunuo je 6. aprila 1930.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Patrijarh Varnava / Arhiva

VARNAVA

Rođen je 1880. godine u Pljevljima kao Petar Rosić, a na čelu crkve bio je od 1930. do 1937. godine. Varnava je od podeljene SPC novim Ustavom crkvu ustrojio na moderan način i uspeo da je odvoji od države. Formirao je dve nove eparhije, Zagrebačku i Mukačevsku. Njegovom inicijativom započeta je izgradnja Hrama Svetog Save na Vračaru, kao i nove zgrade za potrebe Arhiepiskopije. Umro je 1937. pod nerazjašnjenim okolnostima.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Patrijarh Gavrilo / Arhiva

GAVRILO

Rođen je kao Đorđe Dožić - Medenica 1881. godine u Donjoj Morači. Za poglavara SPC imenovan je 1938. godine, gde se zadržao do smrti 1950. godine. Bio je protivnik potpisivanja Trojnog pakta, a nemačke vlasti su ga uhapsile u Ostrogu 1941. i smestile u zatvor Okružnog suda. Zbog opasnosti od Crvene armije, Nemci su ga prebacili u koncentracioni logor Dahau, gde je ostao tri meseca. Patrijarh Gavrilo je iznenada umro 7. maja 1950. godine.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Patrijarh Vikentije / Arhiva

VIKENTIJE

Rođen u Bačkom Petrovom Selu kao Vitomir Preodanov 1890. godine, umro 1958. godine, bio je 42. poglavar SPC. Na tronu je bio osam godina, U periodu 1947-1951. Kao patrijarh uspostavio je veze sa ostalim eparhijama SPC, koje su usled ratnih prilika dosta oslabile. Njegovim nastojanjem, uređena su i penziona pitanja pravoslavnog svestenstva. Umro je 5. jula 1958. pod zagonetnim okolnostima, posle sabora na kojem je odbio da stavi na dnevni red pitanje priznanja tzv. Makedonske pravoslavne crkve.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Patrijarh German / Arhiva

GERMAN

Rođen u Jošaničkoj Banji kao Hranislav Đorić 1899. godine, stolovao je od 1958. do 1990. godine. Odlukom Sabora SPC jedini je za života penzionisani patrijarh. Iako u teškim okolnostima, uspeo je mnogo toga sačuva, pa su tako manastiri Žiča, Studenica i Lazarica obnovljeni u potpunosti. Najveća zasluga je nastavak izgradnje Hrama Svetog Save 1984. godine, posle 88 molbi upućenih raznim instancama vlasti. Učestvovao je u izdavanju crkvenih listova, a obnovio je rad bogoslovije u manastiru Krki.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Patrijarh Pavle / Arhvia

PAVLE

Mnogima omiljeni srpski patrijarh rođen je 1914. godine kao Gojko Stojčević u Kućincima, a preminuo je 2009. godine u Beogradu. Na tronu je bio od 1990. godine. Bavio se i naučnim radom. Za vreme njegovog mandata obnovljeno je i osnovano više eparhija, kao i bogoslovije na Cetinju i Kragujevcu. Imao je značajnu ulogu u prevazilaženju raskola Mitropolije novogračaničke u Americi. Poznat je po asketskom životu, sam je šio i krpio odelo i cipele. Preminuo je na VMA 2009. godine, a Vlada Srbije je proglasila trodnevnu žalost.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Patrijarh Irinej / Arhiva

IRINEJ

Poslednji patrijarh SPC rođen je 1930. godine kao Miroslav Gavrilović u Čačku i na tronu je bio od 2010. do 20. novembra prošle godine, kada je preminuo od posledica kovida. Zamonašio ga je patrijarh German u manastiru Rakovica, koji ga je rukopoložio u čin jerođakona. Za vreme njegove vladavine obnovljeni su mnogi crkveni objekti u Srbiji, a završeno je i mozaičko oslikavanje Hrama Svetog Save. Preminuo je na Vojnomedicinskom centru na Karaburmi, a sahranjen je u kripti Hrama Svetog Save.

Pogledajte više