GRADIO MOSTOVE I SA PAPOM I VATIKANOM: Pokojni patrijarh bio je godinama žestoko kritikovan zbog odnosa sa Rimokatoličkom crkvom

Ovim stavom uspeo je da "alarmira" vrh Vatikana da zaustavi proces kanonizacije hrvatskog kardinala Alojzija Stepinca, ali i da "pripremi teren" za eventualnu buduću posetu pape Franje Srbiji. Zbog toga je godinama bio izložen kritikama dela crkvene javnosti koja je u njemu videla "ekumenistu", "novotarca" i "papistu".

Patrijarh Irinej, međutim, ovim pitanjima pristupao je principijelno i racionalno.

- Poseta predstavnika jedne crkve kakva je Romokatolička značajan je događaj za svaku zemlju i tu ne vidim ništa loše. Važna je okolnost samo da li bi papa došao kao državnik ili kao rimski episkop, budući da naša crkva pravi razliku u dočeku i tretmanu ovakve posete. Posmatrano sa aspekta Crkve i sa mog ličnog aspekta, to bi bio veliki, značajan događaj - govorio je patrijarh Irinej.

Ovakav stav imao i kao vladika niški, pre izbora za patrijarha. Protivio se mišljenju da papa ne treba da bude doborodošao u Srbiji zbog uloge koju je Vatikan imao u NDH i navodnog širenja katoličkog uticaja na ovom prostoru.

- Zašto ne bi došao, ako bi se za to stekli uslovi? Svakako mi posle toga bili ne bismo bili manji vernici, pravoslavci ili Srbi. Štaviše, dobili bismo priliku da mu direktno saopštimo ono što nas boli iz prošlosti. Uveren sam da bi to bilo pravilno i dobronamerno shvaćeno - nezvanično je govorio patrijarh.

Da je Irinej imao snažan uticaj na odnose sa Svetom stolicom potvrdio je i šef diplomatije Nikola Selaković, koji je kao generalni sekretar Predsedništva Srbije bio zadužen za komunikaciju sa SPC.

- Predsednik Aleksandar Vučić se o eventualnoj poseti pape uvek konsultovao sa patrijarhom - naveo je Selaković, uz podsećanje da je patrijarh visoko vrednovao činjenicu da Vatikan nije priznao jednostrano proglašenu nezavisnost Kosova.

Patrijarh Irinej se nije libio da pohvali racionalni duh pape Franje, ali ni da blago prekori, opaskom da je rimokatolički poglavar "popularniji među našim episkopima nego među svojim kardinalima i biskupima".

Kao njegov najveći doprinos jačanju veza sa Vatikanom smatra se uspostavljanje dijaloga o istorijskoj ulozi kardinala Stepinca u Drugom svetskom ratu. Ovaj model razmene argumenata i novog, naučnog tumačenja i ostalih "jabuka razdora" smatra se - istorijskom prekretnicom.

U dva pisma poslata papi u Rim 2014. i 2015. godine patrijarh je razložno i utemeljeno obrazložio svoju molbu da se zaustavi proces Stepinčeve kanonizacije. Papa Franja uvažio je razloge Srpske crkve i naložio formiranje Mešovite komisije sa zadatkom da istorijski razmotri sve segmente njegovog života.

- Patrijarh Irinej, veliki patrijarh - rekao je papa Franja prošle godine, govoreći o poglavaru Srpske crkve.

VLADIKE - GRADITELjI MIRA

NOVI duh u vreme patrijarha Irineja zavladao je i između SPC i Rimokatoličke crkve u Hrvatskoj. Uprkos povremenim šumovima na vezama i pokojoj teškoj reči, ti odnosi popravljeni su poslednjih godina. Veliki doprinos prevazilaženju problema koji su postojali dali su srpski arhijereji u Hrvatskoj, koji su hirotonisani u Irinejevo vreme - mitropolit zagrebačko-ljubljanski Porfirije, slavonski Jovan i dalmatinski Nikodim. Oni su čak i u hrvatskoj javnosti prepoznati kao graditelji mira i dobrih odnosa među nacijama i verama.