ŠTA SE TO DOGAĐA SA KLIMOM? Milanković je postavio hipotezu pre jednog veka, da li se vreme uklapa u prirodne cikluse
PREMA hipotezi srpskog matematičara i geofizičara Milutina Milankovića, koju je formulisao pre sto godina, usled redovnih promena orbitalnih parametara, Sunce greje zemaljsku površinu na različite načine.
Foto: Depositphotos/Vikipedija
Milanković je ovo analizirao u knjizi „Matematička teorija toplinskog fenomena uzrokovana Sunčevim zračenjem“.
Kao posledica ovog fenomena dešavaju se ledena doba, koja smenjuju topliji periodi — interglacijali. To su takozvani Milankovićevi ciklusi ledenih doba, na osnovi kojih se formiraju dugoročne klimatske prognoze.
Svaki orbitalni parametar ima svoju cikličnost. Na primer, putanja Zemljine rotacije oko Sunca prelazi s kružne na eliptičnu svakih 95, 125 i 400.000 godina. Osa rotacije pomera se za oko tri stepena od ekliptike otprilike svakih 41 hiljadu godina, a ciklus precesije (rotacija Zemljine osi) u proseku svakih 26.000 godina. Za to vreme, zemaljska osa opisuje puni krug.
Svi ti faktori daju periodičnost klimatskih epoha od 41 do sto hiljada godina. Pritom, prema Milankovićevim proračunima, razlika u količini Sunčeve svetlosti u severnoj hemisferi dostiže dvadeset posto.
Poslednji ledeni maksimum bio je otprilike prije 18 hiljada godina, a sada, prema Milankovićevim ciklusima, nastavlja se holocenski period interglacijal, koji je počeo pre oko 12 hiljada godina. Upravo se na to pozivaju protivnici hipoteze ljudskog uticaja na klimu.
(Dnevno)