33 GODINE OD UBISTVA PORODICE ZEC: Godišnjica jedne od najmonstruoznijih likvidacija tokom devedesetih u Hrvatskoj
NA današnji dan, pre 33 godine, ubijena je porodica Zec u Zagrebu. Pripadnici specijalne jedinice MUP RH, poznate pod nazivima "merčepovci" i "Jesenje kiše", kojom je komandovao Tomislav Merčep, likvidirali su 7. decembra 1991. godine Mihajla Zeca (38), njegovu suprugu Mariju (36) i njihovu maloletnu kćerku Aleksandru (12).
Kako podseća DIC "Veritas", po Merčepovom naređenju, njegov zamenik Miro Bajramović naredio je pripadnicima jedinice Igoru Mikoli, Siniši Rimcu, Nebojši Hodaku i Snježani Živanović, da privedu Srbina Mihajla Zeca zbog navodnih veza sa krajiškim Srbima. Prilikom privođenja, oko 23 sata, ispred njegove kuće u Poljaničkoj ulici, na Trešnjevci, ubio ga je Siniša Rimac, navodno u pokušaju bekstva.
Posle Mihajlove likvidacije, Munib Suljić se vratio u kuću i izveo njegovu ženu Mariju i njihovu kćerku Aleksandru. Prvo ih je odveo u hotel "Panorama", a odatle na Sljeme, gde ih je ubio iz vatrenog oružja, a nakon toga naredio ostalim pripadnicima jedinice da leševe bace u jamu za smeće i zatrpaju. Nekolio dana kasnije, bačena tela je pronašao Marijin brat Zlatko Mesić, i sam pripadnik MUP RH. Drugo dvoje dece, Gordana i Dušan, uspeli su da prežive jer su se sakrili u kući i promakli ubicama.
Ubrzo po pronalasku leševa, uhapšeni su pripadnici Merčepove jedinice, od kojih su neki pred istražnim sudijom priznali ubistva, ali je na suđenju utvrđeno kako pred tada nisu imali advokata, kog su po zakonu za tako teško delo morali imati, pa su njihovi raniji iskazi kao nezakoniti izuzeti iz spisa. Optuženi su oslobođeni "u nedostatku dokaza".
U maju 2016. godine Županijski sud u Zagrebu nepravosnažno je osudio Merčepa na pet i po godina jer "nije sprečio sebi podređene da vrše nezakonita hapšenja, zlostavljanja i ubijanja 31 civila dovedenih iz Zagreba, Kutine, Ribnjaka, Janje Lipe, Bujavice, Međurića, Zbjegovače i Pakračke Poljane, od kojih je 23 usmrćeno", dok je iz činjeničnog opisa presude izostavio 20 žrtava, za koje je takođe bio optužen, a za koje se, navodno, nije moglo utvrditi ko ih je hapsio i likvidirao. Među ubijenima za koje je osuđen nalaze se i imena Mihajla, Marije i Aleksandre Zec.
Vrhovni sud mu je, presudom iz februara 2017, povećao kaznu na sedam godina zatvora, koju je povremeno, umesto u zatvorskoj ćeliji, "izdržavao" u elitnoj banji Krapinske toplice.
U martu 2020. godine hrvatski Vrhovni sud doneo je odluku da se Tomislav Merčep pusti na uslovnu slobodu posle izdržane tri četvrtine zatvorske kazne zbog pogoršanog zdravstvenog stanja, ranije krivične neosuđivanosti, potpunog pridržavanja kućnog reda i zato što je dotadašnjim izdržavanjem kazne "u celosti ostvarena svrha kažnjavanja".
U novembru iste godine umro je u 69. godini života, a mediji su podsetili da je bio kandidat na predsedničkim izborima 2000. godine, a 2015. i VIP gost na inauguraciji hrvatske predsednice Kolinde Grabar Kitarović.
- Pored likvidacija četvoročlanih porodica Kozbašić u Petrinji, u novembru 1991, Čengić u Erveniku kod Knina, u januaru 1992, Radosavljević u Daruvaru, u februaru 1992, Olujić u Cerni kod Županje, u februaru 1992, i ubistvo tročlane porodice Zec spada u najmonstruoznije likvidacije porodica u ratu devedesetih zbog njihove etničke pripadnosti. Supružnici u pomenutim porodicama bili su mešovitog srpsko-hrvatskog sastava, osim porodice Radosavljević, u kojoj su oba supružnika bila srpske nacionalnosti - konstatovao je Savo Štrbac iz "Veritasa".