POLITIČKA POZADINA KRALJEVOG UBISTVA: Devet decenija od atentata na Aleksandra Karđorđevića

Neposredni organizatori bile su hrvatske ustaše, izvršilac pripadnik bugarske VMRO. Revizionistička Mađarska dala im je prostor za pripreme i obuku. Fašistička Italija najneposrednije je učestvovala u zaveri i prikrivanju zločinaca.

Važni tragovi upućuju na upletenost nacističke Nemačke, ali i SSSR-a. Britanija nije bila zadovoljna zbog kraljevog suprotstavljanja njenim ekonomskim interesima u eksploataciji srpskih rudnika. Francuska površnost u sprovođenju mera bezbednosti jugoslovenskog kralja, uprkos upozorenjima, bila je takva da se posumnjalo čak i u upletenost delova francuskih službi u atentat. Sam kralj Aleksandar, njegovi ministri i policajci, neoprezno su se oslonili na svoje zapadne „saveznike“.

POSEBNO zanimljiv činjenični sloj predstavlja uloga savezničkih zemalja, Francuske i Britanije, u Marsejskom atentatu. Njima se nije svidela nezavisnost kralja Aleksandra u vođenju spoljne politike. Francuski diplomati i policajci držali su se osorno prema jugoslovenskim zvaničnicima i obaveštajcima, koji su im donosili pouzdane vesti o pripremama ustaša za antentat. Štaviše, posle ubistva kralja Aleksandra, Francuska i Britanija su, vođene državnim razlozima, sprečavale da istraga dođe do stvarnih nalogodavaca. Njihov glavni cilj tada je bilo pridobijanje Italije, pa i Mađarske, za zajedničko odupiranje Hitlerovoj Nemačkoj.