FANTAST VRAĆEN MATICI SRPSKOJ: Agencija za restituciju donela odluku o sudbini čuvenog dvorca u Bečeju
JEDAN od najpoznatijih dvoraca u Vojvodini, Fantast kod Bečeja, ubuduće će biti vlasništvo Matice srpske, potvrdio je za "Novosti" Strahinja Sekulić, direktor Agencije za restituciju.
Foto Slobodan Zlokolica
- Odluka je danas ekspedovana i ona je prva u nizu vezanih za Maticu srpsku - rekao je Sekulić za naš list. - S obzirom na značaj Matice, kao najstarije srpske književne, kulturne i naučne institucije, i njen dokazani kontinuitet, stekli su se uslovi da joj imovina bude vraćena, ne samo dvorac, već i zemlja i još neki objekti.
Ova odluka Agencije doneta je u ponovljenom postupku. Agencija je prvo 2015. donela rešenje kojim se odbija zahtev Matice za restituciju, uz obrazloženje da ne postoji kontinuitet zadužbine. To je potvrdilo i Ministarstvo finanisija, kao drugostepeni organ. Naredne godine pokrenut je spor pred Upravnim sudom i ovaj je presudio da postoji pravni kontinuitet zadužbine, pa je predmet vraćen na ponovno odlučivanje. Epilog postupka je najnovije rešenje Agencije za restituciju. Strahinja Sekulić, Foto Tanjug
Dvorac "Fantast" bio je zadužbina čuvenog veleposednika Bogdana Dunđerskog, Lazarevog brata. Izgrađen je 1925. i potpuno renoviran pre četiri decenije. Upravo je Dunđerski zdanje zaveštao dvorac. U testamentu, koji je sačinio u Starom Bečeju 1940. godine, naveo je da svu imovinu ostavlja Matici, sa izričitom željom da se iz tog imetka osnuje zadužbina koja će nositi ime "Zadužbina Bogdana Dunđerskog, bivšeg veleposednika starobečejskog i srbobranskog". Posle ostavinske rasprave, 1944. godine, utvrđeno je da se kao univerzalni naslednik proglašava Zadužbina Bogdana Dunđerskog pod upravom i rukovođenjem MS.
MISTIČNE USNE NA IKONI
FANTAST je izgrađen u duhu pseudoromantičarske arhitekture fantastičnih zamaka, sa kulama-vidikovcima, tornjem i kapelom posvećenom Svetom Đorđu u neovizantijskom stilu, za koju je ikonostas oslikao Uroš Predić, inače veliki prijatelj Bogdana Dunđerskog. Zanimljivo je da je Predićeva Bogorodica dobila, po Bogdanovoj želji, lik Mare Dinjaški, najveće velikoposednikove ljubavi. Dunđerski je tu i sahranjen, a za ikonu Stefana Prvovenčanog priča se da u desnom donjem uglu ima srebrni otisak usana, koji se mistično pojavljuje i nestaje.
Po završetku Drugog svetskog rata dvorac je oduzet i od tada je promenio nekoliko vlasnika. Godine 2012. Zadužbina Dunđerskog, pod upravom Matice, podnela je zahtev za restituciju.
Pored "Fantasta", Dunđerski je podigao još četiri dvorca. Ovaj je dobio ime po konju Fantastu, kog je Bogdan, koji je uz dvorac imao i ergelu, kupio od beogradskog doktora Leona Koena i kog je obožavao.