BUNTOVNA MLADOST TITOVOG DISIDENTA: Milovan Đilas, uspomene jednog revolucionara
OD JANUARA 1954, kada je posle plenuma Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije napustio sve partijske i državne funkcije, do novembra 1956, kada je uhapšen, Milovan Đilas je stalno pisao.
Foto Stevan Kragujević, Arhiv Alekse Đilasa, Muzej Jugoslavije, Arhiv porodice Ranković, Profimedija, dokumentacija „Novosti“, Vikipedija
Za ta 34 meseca, napisaće više političkih članaka i eseja, "Novu klasu," kritičku studiju komunističkog sistema, "Besudnu zemlju", autobiografski roman o svom detinjstvu i mladosti u Crnoj Gori, dramu "Nasleđe koja, se bavi sukobima oko svojine i Ideal i profesiju," knjigu koju čitalac ima u rukama. Đidovo pripovedanje u "Idealu i profesiji" počinje u kasno leto 1929, kada iz roditeljske kuće u Bijelom Polju polazi na studije u Beograd, a završava u proleće 1941, pošto je Kraljevina Jugoslavija okupirana...
Foto Stevan Kragujević, Arhiv Alekse Đilasa, Muzej Jugoslavije, Arhiv porodice Ranković, Profimedija, dokumentacija „Novosti“, Vikipedija
Đido kaže za ovo delo da je autobiografija ali je to tek delimično tačno. Jer pored bavljenja vlastitim životom, on posvećuje ogromnu pažnju drugim ljudima i događajima, čak i onima koji nisu neposredno s njim povezani, raspravlja o političkim idejama, iznosi razna mišljenja o književnosti, umetnosti i kulturi uopšte. A sigurno je najznačajnije što je hroničar i istoričar Komunističke partije čiji je pripadnik od rane mladosti a ubrzo i jedan od njenih vođa. Veoma vidljiva pozadina "Ideala i profesije" su tridesete godine prošlog veka koje spadaju u politički najdramatičnije u evropskoj i svetskoj istoriji i u kojima se priprema i začinje Drugi svetski rat... Uz Đidov naslov "Ideal i profesija", dodao sam "Uspomene revolucionara" da bih savremenog čitaoca obavestio o čemu se u knjizi radi. (Iz predgovora Alekse Đilasa)
U „Istorijskom dodatku“ „Novosti“ prenosimo jedan deo, iz ove knjige, zanimljivih svedočanstava o ličnostima iz političkog i kulturnog života Jugoslavije.