ZAŠTO SU UBIJANI SRPSKI VLADARI: Politički atentati zla kob i sastavni deo naše burne istorije

Slične stvari su nastavljene sa obnovom srpske države, pa su se još oko kneževskog i kraljevskog trona Srbije, ali i Crne Gore, otimale dinastije. Sukob Obrenovića i Karađorđevića najmlađi je dinastijski spor u evropskoj istoriji. Trajao je 86 godina, koštao života jednog vožda, jednog kneza i jednog kralja, podstakao desetinu buna i još više atentata.

Međutim,  ubistva u politici nisu srpska posebnost. Lakše je danas prebrojati vladare Drugog bugarskog carstva (savremenici Nemanjića) koji su umrli prirodnom smrću od onih koje su, listom, ubili njihovi naslednici. O dinastiji Plantageneta u Engleskoj da i ne govorimo, kao i o načinima na koje su vladari stradali. Tokom jedanaest vekova postojanja vizantijskog carstva na Bosforu, samo su tri vladara poginula na bojnom polju – ostali su ubijani. .

VLADARI su, razume se, ubijani i tokom 19. veka. Pored četiri srpska (tri u Srbiji i jedan u Crnoj Gori), na dužnosti su u tom razdoblju ubijena tri predsednika Sjedinjenih Država, naslednik francuskog prestola i predsednik Francuske Republike. Engleska kraljica Viktorija jeste vladala sedam decenija, ali je na nju pokušano čak sedam atentata. U Evropi i njenim dijasporama tokom 122 godine, u periodu od 1792. do 1914,  ubijeno je čak 85 vladara i značajnih državnika.

Dva najpoznatija bugarska premijera sličnih prezimena – Stefan Stambulov i Aleksandar Stambolijski  – masakrirana su javno na način brutalan koliko i u slučaju kneza Mihaila ili kralja Aleksandra i kraljice Drage. Ipak, ova ubistva nisu privukla jednaku pažnju i sličan odijum u zapadnoj javnosti.

Odakle onda ta i tolika mržnja prema srpskim oficirima zbog prevrata 1903. koji su svog kralja izdali taman toliko koliko i Portugalci, koji su nekoliko godina kasnije masakrirali svog kralja i prestolonaslednika usred Lisabona i potom proglasili republiku? I otkud potreba brojnim istoričarima da  taj čin direktno povežu sa „srpskom krivicom“ za građanski rat prilikom raspada Jugoslavije.

Koji je razlog sledu događaja zbog ubistva koje je na sarajevskim ulicama izvršio mladić ni dvadeset godina star, kada je stradao nadvojvoda za koga oni koji će za nekoliko sedmica stupiti u svetski rat nikada nisu čuli?

UOSTALOM i XX vek, bez obzira na sve veću složenost i „dubinu“ države, nije ostao imun na političke atentate. Spomenimo samo neke kao braću Kenedi, Patrisa Lomumbu, Martina Lutera Kinga, Mahmuta Gandija, Indiru i Radžifa Gandija, Ulofa Palmea, Benazir Buto...

Imaju li svi narodi pravo da prožive istoriju, da pogreše, da lutaju...? Ubiju tirane svoje i strane – baš kako ih uče revolucije u Americi i Francuskoj? Konačno, da li je istorija „završena“ za sve osim za Srbe, kada se u Srbiji početkom 21. veka dogodi političko ubistvo (Zoran Đinđić), a srpsku političku kulturu odmah počnu da kude čak i oni koji su od tog atentata imali koristi, a nisu ni pokušali da ga spreče?

Današnja politika dvostrukih aršina prema Srbiji očito nije nikakav eskluzivitet i njene korene treba tražiti vekovima unazad. U svakom slučaju iako politička ubistva nisu srpska posebnost, ipak su na neki način njena zla kob.