U SRBIJI 194 LJUDI DOŽIVELO STOTU: Najstarija žena je Milka (108), a muškarac Živan (106)
U SRBIJI je u vreme popisa, prošle jeseni, živelo 194 ljudi starih sto i više godina, od čega su njih 136 žene, a 58 muškarci. Ovo pokazuje najnoviji izveštaj Republičkog zavoda za statistiku pod nazivom "Stanovništvo prema pojedinačnoj starosti i polu, po regionima". Takođe, 27.839 žitelja naše zemlje, uključujući i ove stogodišnjake, stariji su od 90 godina.
Foto Arhiva
Najviše stogodišnjaka ima u Beogradskom regionu - 72 (51 žena). Slede Vojvodina sa 46 (35 žena) i Južna i Istočna Srbija sa 45 (27 žena), dok ih je najmanje u Šumadiji i Zapadnoj Srbiji (23 žene).
Najstarija živa osoba je Milka Bauković, rođena u februaru 1915, koja ima 108 godina i 322 dana. Milka je ujedno bila najstariji glasač u zemlji, na parlamentarnim i lokalnim izborima, 17. decembra. Živi u Beogradu, a rođena je u Papićima, kod Siska, u tadašnjoj Austrougarskoj. Zanimljivo je da je prvi brak, 1940. godine, sa Dušanom Baukovićem sklopila u crkvi u Jasenovcu. Dušan je poginuo poslednjeg dana Drugog svetskog rata, 8. maja 1945, i njegov grob nikada nije pronađen. Od muža je nasledila proizvodnju šešira i time se bavila sve do penzije. Sa drugim mužem Savom Radivojevićem preselila se 1990. u Beograd, a i on je živeo 90 godina.
DOMINIRAJU OSTRVA
U JAPANU, poznatom po dugovečnosti, ima 92.139 ljudi starih sto i više godina. Najstarija je Fuca Tacumi, sa 116 godina. Po dugovečnosti su poznata i ostrva Gvadalupe, arhipelag na Karibima, na kom je lane živelo 299 stogodišnjaka, odnosno 75 na 100.000 stanovnika, kao i Barbados i Martinik, gde je prošle godine živeo 71, odnosno 63 stogodišnjaka na 100.000 ljudi. Broj stogodišnjaka u svetu raste od 2000. godine.
Najstariji poznati živi muškarac u Srbiji i ujedno druga najstarija živa osoba je Živan Popović, rođen 30. januara 1917, pa ima 106 godina i 328 dana. Živi sam u planinskom selu Latvica, u opštini Arilje. U životu se bavio poljoprivredom i, baš kao i Milka Bauković, iza sebe ima dva braka. Javnosti je postao poznat sa 102 godine, jer se aktivno bavio lovom i bio najstariji lovac u Evropi.
Da je broj devedesetogodišnjaka i stogodišnjaka primeren broju od šest i po miliona stanovnika, smatra demograf Ivan Marinković, iako, kako dodaje, kod nas podaci za ljude rođene tokom Prvog svetskog rata nisu najprecizniji jer je zemlja bila rasparčana, pod okupacijom i u haosu. Pritom, mnogi vremešni ljudi ne sećaju se svog tačnog datuma rođenja.
- Žene su dugovečnije od muškaraca, pa tako u populaciji starijoj od 70 godina otprilike na tri žene idu dva muškarca, a kod onih koji premaše 90, od 10 stanovnika osam su žene - objašnjava Marinković. - Da su žene dugovečnije pokazuje i statistika superstogodišnjaka, odnosno onih koji imaju preko 110 godina. I tu apsolutno dominiraju žene, a osoba za koju je pouzdano utvrđeno da je najduže živela, jeste Francuskinja Žana Luiz Kalm, sa 122 godine.
Iako bismo možda očekivali da najduže žive gorštaci, u planinama, koji se zdravo hrane, zdravo žive i imaju čist vazduh, podaci pokazuju da su najdugovečniji ljudi u gradovima, koji imaju dobru zdravstvenu zaštitu. Marinković podseća da je upravo zahvaljujući tome produženo očekivano trajanje života.
- U Japanu je ono sada već 86 godina, što znači da oni procentualno imaju jako veliki broj ljudi starijih od 90 godina. U Evropi su najdugovečniji Francuzi, Španci, Italijani, pa za njima Skandinavci. Naši muškarci i žene su pri dnu lestvice po očekivanom trajanju života. Iza naših muškaraca su Bugari, Rusi, Belorusi, Litvanci i Letonci, dok naše i žene u Makedoniji imaju najkraće očekivano trajanje života - komentariše Marinković.
NAJSTARIJI MUŠKARCI
NAJSTARIJI muškarac koji je ikada živeo u Srbiji, bio je Jovo Latinović (1901-2011). Umro je sa 109 godina i 239 dana. Najstariji etnički Srbin ikada bio je Jovan Jovanović (1906-2016), koji je umro u BiH sa 110 godina i 15 dana.
Uprkos tome, i Srbija je imala svoje superstogodišnjake, tačnije superstogodišnjakinje. Kako je utvrdila Gerontološka istraživačka grupa, međunarodno telo za istraživanje dugovečnosti, najstarija je bila Jelisaveta Veljković, rođena 1904. godine, a preminula 2016. na Savskom vencu, u Beogradu. Ona je živela 112 godina i 94 dana. Druga najstarija osoba preminula je prošle godine i bila je na korak do superstogodišnjakinje. U pitanju je Tamara Krutikov, rođena 1912. u Dnjepru, Ruska Imperija, koja je živela do 6. jula prošle godine, na Novom Beogradu. Ukupno je živela 109 godina i 239 dana.
Lane su, osim nje, preminule još četiri osobe sa 107 godina - tri u Beogradu i jedna u Novom Sadu.