SVE MANJE STANOVNIKA, NOVE BEBE BUDE NADU: Između dva popisa Trstenik ima "minus" od 6.828 žitelja, opština preduzima mere za ostanak mladih
TRSTENIK je između dva popisa izgubio 6.828 stanovnika, pokazuju najnoviji statistički podaci.
Na teritoriji ove zapadnomoravske opštine je 2011. godine živelo 42.966, dok je taj broj smanjen na 36.138 stanovnika prema popisu iz 2022. godine. Poslednji pokazatelji loše demografske slike ne odudaraju od trenda, koji se registruje prethodnih decenija, kao i u 21. veku, budući da su 2002. godine popisivači izbrojali 49.043 žitelja.
Ono što ipak odskače od tmurne slike sve starijeg stanovništva u Srbiji jeste broj najmlađih u ovoj opšitini. Prošle godine na teritoriji Trstenika rođene 254 bebe.
Do avgusta ove godine - 140, što znači da se može očekivati bar ponovljen rezultat.
Broj đaka prvaka ovog septembra biće 326, što je za 58 više u odnosu na prethodnu školsku godinu, 2022/2023. Istraživanje "Novosti" pokazuje da Trstenik predstavlja dobro mesto za rađanje i odrastanje dece, ali da još treba da se radi na tome da mladi u rodnom kraju ostanu.
Veća ponuda dobrih radnih mesta je očito prepreka.
- Nastojimo da merama na lokalnom nivou i zajedno sa podsticajima države uvećamo broj stanovnika, jer je ovo upravo borba za svaku bebu, bolje uslove za život roditelja i najmlađih - kaže za "Novosti" Milena Turk, predsednica opštine. - Očekujemo da naše odluke koje sprovodimo u programu podsticaja nataliteta, osnaženja porodica, ali i ulaganja u predškolsko i školsko obrazovanje daju konkretne rezultate u vremenu koje dolazi. Svesni smo trenda u čitavoj zemlji i nastojimo da sagledamo razloge koji su uzrokovali ovakvu situaciju i na nivou opštine.
Broj novorođenčadi to delom i ukazuje, dodaje sagovornica "Novosti". Iz lokalnog budžeta je za 2023. godinu izdvojeno tri miliona dinara za program vantelesne oplodnje, a još važnije od finansijske podrške, čiji je maksimalan iznos do 300.000 dinara, jesu najfleksibilniji kriterijumi za podsticaj nataliteta kroz VTO u Srbiji. Opština pomaže ostvarenju potomstva i u slučajevima kada mušarci imaju problem sa sterilitetom, u slučaju sekundarnog steriliteta, a starosna granica za ženu je čak 48 godina.
- Podržavamo neograničen broj pokušaja VTO u Srbiji i u inostranstvu, sa praktično svim zdravstvenim indikacijama kako bi izašli u susret svim sugrađanima, koji pokušavaju da se ostvare kao roditelji - pominje Turk. - Kada se to i dogodi, svaka novorođena beba dobija novčanu čestitku od 30.000 dinara i auto-sedište, a svaka nezaposlena porodilja godinu dana dobija po 10.000 dinara mesečno.
Na jesen u škole polazi najbrojnija generacija učenika osnovnih škola, rođena 2016. Zajedno sa svim drugim đacima na teritoriji opštine biće ih nešto više od 2.000.
Šta traže roditelji
RODITELjI u Trsteniku istakli su kao jedan od glavnih zahteva - proširenje boravišnih kapaciteta u obdaništima. To se posebno odnosi na vrtiće na seoskim područjima. Otuda je proširen predškolski objekat sa celodnevnim boravkom u Stopanji, a radi sa na istom projektu u Velikoj Drenovi, mestu koje pokriva sva sela sa leve obale Zapadne Morave. Cilj je izjednačenje uslova predoškolskog obrazovanja na celoj teritoriji opštine. Lokalna samouprava sufinansira 80 posto svih izdataka najmlađih u Predškolskoj ustanovi "Biseri", a svako treće dete ima besplatan boravak.
- Sa po 10.000 dinara podržaćemo sve učenike od 1. do 8. razreda svih osnovnih škola u opštini, kako bi pomogli roditeljima u rasterećenju troškova u prvim danima školovanja dece - iznosi Milena Turk. - Prvi put smo iz budžeta izdvojili 23.8 miliona dinara za ove namene. Krenuli smo i sa srednjim školama: obezbeđene su knjige za prvi razred Tehničke škole, a u planu je sličan program i sa Gimnazijom.
I upravo po završetku srednjih škola dolazi najslabiji element u demografskom kontekstu ove opštine. Trstenički srednjoškolci tradicionalno lako završavaju visoke škole i fakultete i relativno lako dolaze do posla, ali van Trstenika, najčešće u Beogradu ili drugim gradovima, gde su studirali i odakle se jednostavno, ne vraćaju.
Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, od proleća 2023. godine, broj zaposlenih u samoj opštini je tokom 2022.godine iznosio 9.727, dok je još 850 živelo u Trsteniku, a radilo u obližnjim gradovima. Broj onih koji su poreklom iz Trstenika, a žive i rade u drugim gradovima nije naznačen, ali se veruje da je značajan. Nezaposlenih je prošle godine bilo 3.307.
- Naš zadatak bi bio da ovde pružimo mladima dovoljnu motivaciju da po završetku studija pronađu trajno zaposlenje, radimo na ojačanju privrede, koja je i izgradila Trstenik, a za to je potrebno vreme - napominje sagovornica "Novosti". - Epidemija virusa je pokazala da su mladi spremni da se vrate, posebno ukoliko rade onlajn, jer je ovo idealna sredina za odrastanje dece.
Sa realizacijom buduće putne infstrukture, Moravskog koridora i drugih saobraćajnica, kao i izgradnjom industrijskih zona, u Trsteniku veruju da će doći do značajnijeg zapošljavanja i nadaju se povratku mladih, koji u svom gradu već imaju rešeno stambeno pitanje i mogu da komfornije stvaraju svoje porodice.