MISTERIOZNA TVRĐAVA NA METI TRAGAČA ZA BLAGOM: Da li će pljačkama arheološkog blaga doći kraj? (FOTO)

С.БАБОВИЋ 09. 08. 2023. u 11:14

MISTERIOZNU tvrđavu Grabovac kod Trstenika iz 6. veka neretko su pustošili tragači za blagom.

Foto:S.Babović,Udruženje Jerinin grad

Najozbiljnije uništenje, ova tvrđava poznatija i pod imenom Jerinin grad, pretrpela je 2012. godine. Tada su divlji kopači izrovarili deo srpske sredovekovne građevine gde su ranije arheolozi započeli istraživanja. Tragači za blagom su uništili tek pronađeni malterisani pod, zatrpana je arheološka sonda, a otkriveni skelet deteta ostavili su na milost i nemilost divljih životinjama.

Opština je ove godine konkurisala za izradu projektno-tehničke dokumentacije za projekat tvrđave, kako bi se ona uredila i zaštitila. Projekat je sa 3,4 miliona dinara podržao Kabinet ministra bez portfelja zaduženog za koordinaciju ravnomernog regionalnog razvoja.

Trsteničani se nadaju da je ovo uvod i u dalja istraživanja Jerininog grada, koji je danas nedostupan turistima. Utvrđenje je po mnogo čemu velika misterija. Nosi ime po ženi despota Đurđa Brankovića, poznatoj i kao Prokleta Jerina (1400‒1457), kako se zovu još najmanje tri tvrđave u Srbiji.

Trstenički Jerinin grad se nalazi na bregu iznad reke. Veruje se da je tvrđavu podigao još u 6. veku vizantijski car Justinijan, a da su ga srpski srednjovekovni vladari obnovili i proširili.

Pretpostavlja se da je strateška pozicija utvrđenja bila posebno značajna posle Kosovskog boja 1389. godine, kada se u trsteničkom kraju nalazila srpska vojska štiteći manastir Ljubostinju, odakle je kneginja Milica vodila državu.

Na utvrđenju se danas vidi oko 350 metara zidina, širine dva i visine do 8 metara, kao i ostaci dve kule, odbrambeni rov i tragovi manjih građevina unutar grada. Po dužini zidova jasno je da je u pitanju impozantna arhitektura, i da je trstenički grad čak tri puta veći od Koznika, na granici Aleksandrovac‒Brus, a od Magliča kod Kraljeva dva puta. Do grada se stiže pešačkom stazom dužine oko 500 metara.

Arheolozi su ovu tvrđavu istraživali u više navrata, a najviše tokom 2010. i 2012. godine. Tada su pronađeni vredni komadi oružja, potkovice, srebrni novac iz vremena Vuka Brankovića, keramički predmeti. Nažalost, svega par posto lokaliteta je ispitano.

Pogledajte više