TREĆINA DOMAĆINSTAVA U SRBIJI - SAMCI: Popis stanovništva pokazao da porodice sa jednim ili dva člana premašuju 57 odsto stanovništva
NAJVEĆI broj domaćinstava u Srbiji, čak trećina (29,9 odsto) su samčka! Ovo su pokazali najnoviji rezultati Popisa stanovništva, objavljeni u publikaciji "Domaćinstva po broju članova".
Foto: D. Milovanović
U apsolutnim brojkama samačkih domaćinstava ima 773.945, od čega je samo u Beogradu 232.252. Iza njih slede dvočlana, sa udelom od 27,5 odsto u ukupnom broju, pa tročlana (17,8 odsto) i četvoročlana (14,5 odsto). Više od četiri člana ima svega 10,3 odsto porodica.
Najviše samaca živi u Beogradu, gde je svako treće domaćinstvo samačko (33,4 odsto), baš kao i u Vojvodini (30,8 odsto). U Šumadiji i Zapadnoj Srbiji i Južnoj i Istočnoj dvočlana domaćinstva su neznatno brojnija od jednočlanih, a ova dva regiona imaju i veći udeo domaćinstava sa šest i više članova. FOTO: Arhiva novosti
Gledajući po opštinama, najviše samih je u Crnoj Travi, kraju koji je nekad davao najpoznatije zidare u bivšoj Jugoslaviji. Tu je danas skoro svako drugo domaćinstvo samačko (48,5 odsto njih). Slede beogradske opštine Stari grad (45,2 odsto), Vračar (43,5 odsto) i Savski venac (42,4 odsto). Na istor listi su i Gadžin Han i Babušnica. S druge strane, najveći udeo domaćinstava sa pet i više članova imaju: Preševo, Bujanovac, Tutin, Sjenica i grad Novi Pazar.
Veliki broj samaca može se objasniti kako starenjem populacije, tako i trendom "osamljivanja" pre braka, ili posle razvoda.
- U Crnoj Travi je daleko veći udeo samačkih staračkih domaćinstava nego u beogradskim opštinama, u kojima takođe živi značajan broj njih, ali ima i dosta mladih i sredovečnih koji žive samostalno - objašnjava za "Novosti" Ljiljana Đorđević, načelnik Odeljenja za popis stanovništva Republičkog zavoda za statistiku.
VIŠE GENERACIJA ZAJEDNO
Ljiljana Đorđević navodi da su domaćinstva koja žive u gradovima imala i ranije manji prosečan broj članova:
- Tačno je da se sela prazne, ali u selima još ima višegeneracijskih domaćinstava, o čemu najbolje govori podatak da je udeo domaćinstava sa pet i više članova u ostalim naseljima 15,2 odsto, odnosno da je skoro dva puta veći nego u gradskim naseljima (7,7 odsto). Situacija se značajno razlikuje u zavisnosti od veličine sela. U velikom broju ostala su da žive samo staračka domaćinstva, a prosečno domaćinstvo ima manje od dva člana.
Ona dodaje da je u periodu između dva popisa, od 2011. do 2022, došlo do smanjenja prosečne veličine domaćinstva sa 2,89 članova na 2,55 članova. Takođe, povećan je broj samačkih i dvočlanih domaćinstava, dok je nastavljen trend opadanja broja domaćinstava sa tri ili više članova. Međutim, za razliku od prošlog popisa, kada su dvočlana domaćinstva bila brojnija od samačkih, prema popisu 2022. samačka domaćinstva imaju najveći udeo u ukupnom broju.
- Broj staračkih domaćinstava (u kojima svi imaju 65 ili više godina) povećan je za više od 120.000 - ističe Đorđević. - Njihov udeo u ukupnom broju porastao je sa 17,5 odsto na 21,6. Svako peto domaćinstvo koje živi u gradskim naseljima je staračko, a svako četvrto u ostalim naseljima. Udeo staračkih u ukupnom broju domaćinstava je 23,9 odsto odsto.