LEKCIJE O GENOCIDU PRVO ZA NASTAVNIKE: Od maja počinje stručno usavršavanje predavača istorije, kako bi đacima približili strahote u NDH

Rešenje da program dobije status javnog interesa potpisao je ministar prosvete Branko Ružić, a prvi seminari za nastavnike istorije u osnovnim i srednjim školama startovaće u Beogradu.

Na njima će se, kako za "Novosti" objašnjava Dejan Ristić, direktor Muzeja žrtava genocida, nastavnici upoznati sa tim šta znači termin genocid, koji su genocidi počinjeni u Drugom svetskom ratu na teritoriji Nezavisne Države Hrvatske, i naročito nad Srbima, kakav je bio karakter tog genocida, koji su uzroci, kakav tok, a kakve posledice, u kojim je logorima sprovođen...

Posle tematskih predavanja, uslediće radionice sa polaznicima, u kojima će biti korišćena savremena naučna saznanja. Nastavnici će biti obučeni kako da decu, zavisno od uzrasta, upoznaju sa brutalnošću, masovnošću, organizovanošću i teritorijalnom rasprostranjenošću genocida u NDH, kao i o logorima, uključujući najpoznatiji, onaj koji je postao sinonim stradanja - Jasenovac, zatim kako da organizuju posete stratištima, susrete sa preživelima, iskoriste dokumentarne programe...

- U pitanju je prvi akreditovani obrazovni program Muzeja žrtava genocida još od njegovog osnivanja, 1992. godine, i ovu vest smo s namerom objavili na godišnjicu formiranja NDH, 10. aprila 1941. godine - kaže Ristić. - U pitanju su jednodnevni seminari za nastavnike, koji će biti organizovani prvo u Beogradu, a zatim na teritoriji svake školske uprave. Očekujemo da će ih biti 18 godišnje. Kroz realizaciju, posebno zainteresovani nastavnici, oni koji se istaknu, pohađaće i sledeći krug seminara, dvodnevnih. Tu će steći veštine da i sami, uz podršku stručnjaka Muzeja, mogu da realizuju ovakve seminare, odnosno obučavaju kolege.

Profesor istorije u Osmoj beogradskoj gimanziji Aleksandar Markov kaže da će odluku o učešću na seminaru doneti kada vidi ko su predavači i koje teme će se obrađivati. On smatra da se potcenjuje znanje nastavnika istorije o genocidu u Drugom svetskom ratu, da se stalno potencira da o tome mora više da se zna, te se cela ta tema čini deplasiranom.

- Ja, konkretno, imam više problema da đacima približim ratove i događaje devedestih godina prošlog veka na tlu Jugoslavije, nego gednocid tokom Drugog svetskog rata - kaže nam ovaj profesor.

On ima zamerke i na naziv programa i pita se zašto osim Srba nisu navedeni i drugi narodi koji su stradali.

Za nastavnike koji se budu prijavili, u uvodnom delu programa obuke navedeno je da genocid koji je nad Srbima izvršila hrvatska država na celokupnoj njenoj teritoriji tokom Drugog svetskog rata, predstavlja izuzetno kompleksnu i delikatnu temu za podučavanje učenika osnovnoškolskog i srednjoškolskog uzrasta.

- Nastavnici istorije neretko se ustručavaju da sa učenicima detaljnije obrađuju ovu temu na časovima, jer nisu sigurni da su sa njom dovoljno upoznati, odnosno da su osposobljeni da je na pravi način podučavaju - ističe se u uvodu. - Znanja o toj temi pretežno su stekli tokom inicijalnog fakultetskog obrazovanja i često ne poznaju novije rezultate istoriografskih istraživanja. Pored toga, reč je o temi o kojoj u javnosti povremeno kruže neproverene informacije koje izazivaju zabunu i kod samih nastavnika. Podučavanje o genocidu nad Srbima u NDH, kao i o drugim ratnim stradanjima, često je fokusirano na predstavljanje istorijskih podataka i nedovoljno usmereno na unapređivanje kritičkog mišljenja učenika i razvijanje empatije prema žrtvama.

Otuda je cilj predloženog programa da razvija kompetencije nastavnika za poučavanje o temi genocida nad Srbima u NDH, uz korišćenje kratkih priča, audio-vizuelnih materijala i izložbi, kao i da im pomogne da steknu veštine horizontalnog povezivanja nastavnih sadržaja iz različitih predmeta koji se dotiču genocida. Primarnu ciljnu grupu čine nastavnici istorije u osnovnim školama, gimnazijama, srednjim stručnim školama i srednjim umetničkim školama.

- Nastavnici će - kažu u Muzeju - na ovaj način biti osnaženi da nastavni sadržaj obrađuju u okviru redovnih časova ili u okviru projektne nastave, samostalno ili u saradnji sa nastavnicima drugih predmeta. Obuka će dovesti i do daljeg razvoja partnerstva između školskih ustanova u Srbiji i Muzeja žrtava genocida.

Inače, na programu je punih godinu dana radila istoričarka doktorant Biljana Marcojević, iz Muzeja žrtava genocida, sa stručnjacima Zavoda za unapređenje obrazovanja i vaspitanja i Ministarstva prosvete.