BIO JE VANBRAČNO DETE VOJVODE,A POSTAO PRVI UPRAVNIK BEOGRADA: Na njegovoj sahrani plakala je cela prestonica (FOTO)

S.BABOVIĆ

03. 03. 2023. u 15:56

IAKO ga je tajno rodila ljubavnica poznatog vojvode Pavla iz Stopanje, Petar Cukić je sticajem okolnosti odrastao na dvoru kneza Miloša Obrenovića i postao prvi upravnik varoši beogradske.

Foto:Biblioteka Jefimija

Vanbračni sin vojvode trsteničkog i kruševačkoh kraja, detinjstvo je proveo u konaku kneginje Ljubice i tu dobio najbolje vaspitanje u ono vreme.Karijeru je započeo kao vojnik, a podoficirski čin dobija sa samo 18 godina. Od 1820. godine Petar Cukić, koji je dobio i prezime Lazarević, postaje član Narodne kancelarije u Beogradu, a tri godine kasnije i podibarski knez.

Za nastojnika kneževog dvora i upravitelja srpskog dela varoši Beograda postavljen je 1828.godine i od varoše uspeva da napravi pravi grad.

- U vreme njegovog upravljanja u srpskom delu Beograda kupljena su tri zvona i nameštena na zvonari Saborne crkve, koja su prvi put posle nekoliko vekova zazvonila 16. februara 1830. godine - navodi u priređenoj biografiji Ivan Veličković, bibliotekar Zavičajnog odeljenja Bibliteke „Jefimija“ u Trsteniku.- Po njegovoj naredbi, zbog sigurnosti, Beograd je noću bio osvetljen fenjerima.

Po istaku uspešnog mandata, Cukić-Lazarević nastavlja vojnu karijeru i postaje kapetan nahije Tamnavske, Podibarske, upravnik Novog Pazara, da bi od 1841. godine bio načelnik okruga Kruševačkog. Nije samo Beograd osetio napredak kada ga je preuzeo ovaj sposoban urbanista.

Foto:Biblioteka Jefimija

U Kraljevu je 1832. godine sproveo regulacioni plan za uređenje glavnog trga po ugledu na Zvezdasti trg u Parizu. Iste godine premestio je varoš Trstenik iz Osaonice na današnju lokaciju. Koliko je bio sposoban i ispred svog vremena, ukazuje podatak da je kao okružni načelnik u Kruševcu, na turskoj granici uveo karantinski zatvor, kako bi bilo sprečeno unošenje opasne zaraze. Uz to, izmestio je sve kuće i dućane iz stare čaršije kako bi bolje uredio grad. 

Ukazom kneza Aleksandra Karađorđevića postavljen je 1842. godine za člana Državnog saveta i dobija čin konjičkog pukovnika.

Na žalost, Petar je rano preminuo. Njegova sahrana upamćena je kao jedna od najvećih tog vremena, opevan je u Velikoj beogradskoj crkvi, a posmrtne govore, uz zvona koja je on postavio, o njegovim zaslugama govorili su mitropolit Petar Jovanović, arhimandrit Gavrilo Petrović i čuveni Jovan Ristić.

Foto:Biblioteka Jefimija

Za sobom je iz braka sa Anom, ćerkom Petra Nikolajevića Molera, vojvode iz Prvog srpskog ustanka, ostavio sinove, dr Konstantina-Kostu Cukića, ministra finansija, i Lazara, majora, kao i dve ćerke. Posle Anine prerane smrti, oženio se Marijom Jovanović sa kojom je imao sina.

Koliko je bio uvažen i popularan Petar Cukić-Lazarević svedoči podatak da je cela njegova tazbina iz braka sa drugom suprugom Marijom preuzela njegovo prezime! Umesto Jovanović, postali su familija Cukić.

BONUS VIDEO - GDE JE SRPSKO BLAGO: Kakva je sudbina hiljada rukopisa, relikvija, ikona, umetničkih dela...

Pogledajte više