NERASKIDIVE VEZE KARLOVAČKE I CETINJSKE MITROPOLIJE: Istoričar Goran Vasin o srpskoj državnosti u Crnoj Gori
PREDAVANjE na Tribini mladih u KCNS prof. dr Goran Vasin posvetio je srpskoj državnosti i položaju Srba u Crnoj Gori u 19. veku, analizirajući veze Karlovačke i Cetinjske mitropolije, kao i ličnost Petra I Petrovića Njegoša koji je ključna vladarska ličnost ovog doba, okrenuta važnosti problema srpskog nacionalnog pitanja.
M.Stojković
Njegovu vladavinu, kako ističe dr Vasin, obeležili su mnogi izazovi i problemi poznati istoriografiji,koji su i posvedočeni u prepiskama za njegovog života. Petar I Petrović Njegoš ubrzo je po smrti kanonizovan. Kroz kult Svetog Petra Cetinjskog trajno se čuva sećanje na važnost pitanja srpske državnosti.
Dolaskom na presto Petra II Petrovića Njegoša, ovo pitanje „dobija jedan drugačiji zamah”, a o tome govore i Njegoševa svevremena dela, prvenstveno „Gorski vijenac“. Dr Vasin izvodi podrobnu analizu vladavine oba pomenuta velika vladara, kao i njihovih naslednika, s akcentom na ključne činioce i one faktore koji su determinisali pitanje srpske državnosti i nacionalne svesti 19. veka, kada su Srbi i Crnogorci smatrani istim narodom.
Niz vladara od Petra I Petrovića, preko Petra II Petrovića Njegoša, pa do knjaza Danila i knjaza Nikole, „pokazuje koliko je bilo teško voditi institucije i uspostaviti državnost”.
Predavanje istoričara dr Gorana Vasina „Srpska državnost u Crnoj Gori” može se pogledati na Jutjub kanalu Kulturnog centra Novog Sada.