DVE ŠKOLE U VRŠCU NAZVANE PO SUPRUŽNICIMA: Znate imena ovih revolucionara, ali ne i da su bili u braku

Jelena Baljak 26. 02. 2023. u 18:10

BORISLAV Petrov Braca i Olga Petrov Radišić, čija imena nose gimnazija i jedna osnovna škola u Vršcu, bili su revolucionari u Drugom svetskom ratu, a malo je poznato da su bili i – supružnici.

Foto: J.J.Baljak/Wikipedia

Upoznali su se kao mladi Skojevci, koji su bili veoma aktivni u ilegalnom štampanju komunističkog propagandnog materijala. Bili su učesnici Narodnooslobodilačkog rata, a ubijeni su 1942. godine u razmaku od dva meseca. Imali su svega 21 godinu.

Borislav Petrov Braca (1921-1942) rođen je u Bosanskom brodu, ali se sa porodicom doselio u Vršac kada mu je bilo dve godine. Tu je završio osnovnu školu i gimnaziju, koja je mnogo godina posle njegove smrti ponela upravo njegovo ime.

Foto: J.J.Baljak/Wikipedia

Gimnazija Borislav Petrov Braca u Vršcu

Bio je član Pokrajinskog komiteta Saveza komunističke omladine Jugoslavije za Vojvodinu i organizator partijske tehnike u južnom Banatu. Bio je i student prava u Beogradu.

Kada je 1941. Kraljevina Jugoslavija bila okupirana, živeo je u dubokoj ilegali, vršeći sve obaveze i dužnosti koje je tražila njegova funkcija. Ipak, početkom marta 1942. okupator je doznao za njegovo ilegalno boravište na periferiji Pančeva. Opkolio je kuću, a Braca je u razmeni vatre stradao na licu mesta. Njegova rođena sestra Jelisaveta Beba Petrov i Slavko Tomić Stanko istog dana su u bolnici preminuli od posledica teškog ranjavanja.

Olga Petrov, rođeno Radišić (1920-1942), rođena je u selu Baranda kod Pančeva. U Vršac je došla kada je upisala Učiteljsku školu, u kojoj je i pristupila SKOJ-u. Po diplomiranju, zaposlila se kao učiteljica u rodnoj Barandi. Tada se i udala za Bracu Petrova i postala član Komunističke partije Jugoslavije.

Foto: J.J.Baljak/Wikipedia

Olga Petrov Radišić proglašena za narodnog heroja 1953. godine

Više puta bila je hapšena i mučena zbog posedovanja ilegalnog partijskog materijala, ali je svaki put bila puštena zbog nedostatka dokaza. Njena kuća u Barandi je zbog toga stalno bila pod prismotrom, pa je ilegalno počela da radi u pančevačkom selu Crepaja.

Godine 1941. okupatori su opkolili crepajsku kuću. Olga je ranjena u razmeni vatre, ali je uspela da pobegne. Sakrila se u Barandi kod poznanika, koji ju je, međutim, izdao zbog nagrade od 25.000 dinara. Prebačena je tada u istražni zatvor u Bečkereku (današnji Zrenjanin), u kom je najstrašnije mučena šest meseci – vešali su je za kosu, pekli meso na nogama, povređivali stare rane…

Svojom krvlju je na zidu zatvorske ćelije napisala: „Ponosno umirem za KPJ“. Streljana je u Jajincima maja 1942. godine, a za narodnog heroja proglašena je 1953. godine.

Jedna od pet osnovnih škola u Vršcu, koja se nalazi preko puta rimokatoličke crkve, nazvana je njenim imenom 1955. godine.

BONUS VIDEO: VRTU POD ZAŠTITOM DRŽAVE VRAĆAJU MLADOST - Prvi put posle 75 godina obnova gradskog parka u Vršcu

Pogledajte više