ČUVAR ISTORIJE LEVČA: Goran Jovanović ima jedinstvenu zbirku dokumenata iz 19. i 20. veka (FOTO)

Zorica Gligorijević 04. 01. 2023. u 22:16

GORAN Jovanović Kemiš iz Bara kod Rekovca ima zbirku raznih dokumenata iz 19. i 20 veka iz kojih se vidi kako se nekada trgovalo, sudilo, ugovaralo…

Foto:Z.Gligorijević

Tu su priznanice, kvite, ugovori, presude, fotografije, pisma, poreske i đačke knjižice… Jovanović ih ljubomorno čuva, jer oni mnogo kazuju o negdašnjem Levču, običajima i istoriji. Drugi su mu dragi, jer su mu ih poklonili poklanjali Rekovčani koji više nisu živi, a neke stvari je spasao zaborava, jer ih je nalazio u napuštenim kućama.

- Poštar sam u ovim krajevima već više od tri decenije. Svi se međusobno poznajemo. Znajući da ću da sačuvam fotografije, spise i razna dokumenta, ljudi su mi ih poklanjali. Najzanimljivija mi je presuda iz 1907. godine u kojoj se navodi da je potrebno da se Miosav Aleksić „zakune da nije sam pobijao nijednu belegu, već da su one od oca mu ostale“. To govori da tada cenila reč. Ugovor iz 1912. godine o prodaju zabrana dokazuje da je on važio samo uz potpise svedoka i da nije morao nigde da se overava... – objašnjava Jovanović za „Novosti“.

Izdvaja i đačku knjižicu iz doba Kraljevine Jugoslavije, bonove za hranu, u narodu poznate kao tačkice, potvrdu da je neki Rekovčanin pisao kralju, naredbe ondašnje vlasti da posle striže taj i taj težak mora da preda vunu...

- Fotografija samo jednog razreda škole u Siljevici iz 1932. godine, koja je bila osmorazredna, pa četvororazredna, pokazuje koliko je tada bilo đaka, a samim tim i meštana. Ta škola ugašena je pre dve decenije. Zanimljiva je i objava iz 1889. godine da se „redov čete drugog bataljona Stevana Bošnjakovića iz Ratkovića, sreza Levačkog, prema naredbi komandanta divizije pušta kući na privremeni otpust“... – dodaje Jovanović.

Od našeg sagovornika mnogi su hteli da otkupe neka dokumenta, ali on nije želeo da ih proda, jer su ona deo istorije levačkog kraja. Jovanović je iz starih kuća sakupljao i etno predmete koje je izložio na zidu pomoćne zgrade. Među najstarijim, više od 120 godina, su pegla i makaze za strižu ovaca.

PRIPOVEDAČ

Jovanović ne samo što poznaje svaku osobu u celoj opštini, mnoge njihove pretke i sve potomke, zna i mnoga predanja o ovom kraju. Jedno od njih je o Musliji, turskom porezniku, koji je sakupljao harač po Dulenu i Pčelicama.

- Dopala mu se devojka Anđelija koja je bila drugom obećana. Muslija je saznao o kom mladiću je reč i ubio ga na pravdi Boga. Pobratim mladića, poznat samo kao Radojica iz Velike Pčelice, danima je čekao Musliju u šumi. Jednog dana ga je ubio i sahranio na tromeđi sela Dobroselice, Dulana i Siljevice, kako nijedno selo ne bi nosilo prokletstvo zbog prolivene krvi. Ceo potes nosi ime Muslija, ali nikada se nije tačno saznalo gde je sahranjen – pripoveda Jovanović.

Pogledajte više