SAN O DRŽAVI NA USTAŠKIM TEMELJIMA: Istoričar Ognjen Karanović o srpsko-hrvatskim odnosima od 1945. godine do Maspoka
POSLEDNjE predavanje istoričara Ognjena Karanovića u 2022. godini predstavlja analizu srpsko-hrvatskih odnosa u posleratnom periodu, tačnije od 1945. do početka pedesetih godina, što je ujedno i prvi deo pokušaja da se taj odnos sagleda kroz ključne događaje čitavog HH veka kako bi se na predstojećim tribinama došlo do sasvim savremenog trenutka.
kcns
Karanović, parafrazirajući Tuđmanove reči o snu o nezavisnoj državi koja hrani srce Hrvata, zaključuje da nije sporna želja naroda da ima sopstvenu državu, nego činjenica da ona počiva na (neo)ustaškim fundamentima, tako da srpski faktor bude sasvim odstranjen, što je, zaključno sa devedesetim godinama, nasilno i sprovedeno.
Predavač opaža, takođe, da atmosfera koja je obeležila ratne i posleratne godine nije ostavila prostora za „kolektivnu katarzuˮ jer se, po prirodi stvari, komunistička vlast „uplašilaˮ da će biti strukturno i politički urušena ukoliko se aktiviraju pitanja srpsko-hrvatskih odnosa iz prošlosti.
Karanović navodi da je na mesto izostale „posleratne kolektivne katarzeˮ plasirana isprazna fraza o „bratstvu i jedinstvuˮ, ukazujući na činjenice koje se suštinski protive ovoj paroli – kadrovsko pitanje Partije, neravnopravan položaj Srba, nebriga prema narodu koji je preživeo genocid itd.
Jednako, na tribini je bilo reči i o fenomenu koji odlikuje sve Jugoslavije, počev od one iz 1918, kada je ukorenjen strah od „izmišljenog velikosrpskog hegemonizmaˮ. Tu su i konkretni primeri koji svedoče o imperativu da srpski interesi budu ograničeni, poput gašenja srpske periodike ili teritorijalne nepravde kakve su sprovođene u Iloku, Vinkovcima, Vukovaru i mnogim drugim srezovima na Kordunu ili Baniji.
U završnici predavanja stoji stav da je „ideja jugoslovenstva bila jedini način za Srbe da očuvaju duhovni identitetˮ, ali da o ravnopravnom položaju unutar ove tvorevine nije bilo ni govora. Stoga Karanović najavljuje nastavak otpočete teme i razvijanje pitanja srpsko-hrvatskih odnosa tokom devedesetih.
Predavanje istoričara msr Ognjena Karanovića na temu „Srpsko-hrvatski odnosi u titovoj Jugoslaviji od 1945. Godine do Maspoka“ može se pogledati na Jutjub kanalu KCNS.
BONUS VIDEO - PRVA IZJAVA NIKOLE NEDELjKOVIĆA: Bio sam u zatvoru samo zato što sam Srbin