MANASTIR VELUĆE PODIGLA ĆERKA KNEZA LAZARA? Jedan je od najlepših iz 14. veka, ali niko ne zna ko je bio ktitor (FOTO)
MANASTIR Veluće nedaleko od puta Kruševac - Kraljevo jedan je od najlepših za koje se zna da su podgnuti u 14. veku.
Foto: Eparhija kruševačka
Ko ga je podigao, međutim, ne zna se ni sedam vekova kasnije.
Istaknuti naučnici, arheolozi, arhitekte i istoričari umetnosti više puta su pokušavali da odgovore na pitanje ko je zaslužan za velućki manastir, koji se nalazi na 10-ak kilometara od Trstenika i pripada Eparhiji kruševačkoj. Pre šest godina su stručnjaci Zavoda za zaštitu spomenika Kraljevo i Zavičajnog muzeja Jagodine objavili obimnu monografiju o ovom ovom dragulju moravske arhitekture, kako bi ponovo u naučnim krugovima podstakli razmišljanja o mogućim ktitorima.
Narodna predanja govore da je manastir podigla niko drugi no Mara, kćerka kneza Lazara. Da je obnovljen ovaj kompleks već je sigurnije i ovo se dogodilo u 19.veku. Naučnici su radili na konzervaciji arhitekture i slikarstva 70-ih godina 20.veka, a krov je saniran istovremeno sa odvijanjem arheoloških istraživanja 2006.godine.
Prema podacima Eparhije kruševačke, stari konak rađen je u vreme kneza Miloša, a kompleksu manastira, koga okružuje jedinstvena bašta poput botaničke, pripadaju i novi konak iz 1972. godine, trpezarija, spomen-česma i kapela sa zvonikom, podignuta 1962. godine trudom sestrinstva. Ikonostas kapele je delo ikonografske radionice manastira Veluće. U blizini manastira nalazi se izvor mineralne vode Velućki kiseljak, danas „Mivela".
Istoimeno selo, Veluće, bilo je vrlo razvijeno u srednjem veku i poznato je po rudama srebra i platine. Zato se i manastir Veluće ranije zvao - Srebrnica, kako se danas zove manja reka u ovom selu. Manastir treba poštovati i zbog činjenice ima razvijenu i živu zajednicu, koja čuva nasleđe.