BITKA NA KOZARI MEĐU NAJVAŽNIJIM LEKCIJAMA: Herojska planina jedno je od odredišta koje je Muzej žrtava genocida predložio za ekskurzije

Pre Kozaračke bitke, početkom jula 1942. godine, počela je neprijateljska ofanziva u kojoj su počinjeni monstruozni zločini nad srpskim narodom. Nemačke i ustaške jedinice sa oko 35.000 vojnika napale su Kozaru i Potkozarje, a tom prilikom spaljeno je, uništeno i opljačkano 140 sela.

Na ovom području u to vreme ubijeno je oko 40.000 civila, a 68.000 je odvedeno u ustaške i nacističke logore smrti, među kojima više od 23.000 dece. U krvavoj bici protiv ustaša i Nemaca partizanske jedinice okončale su višenedeljni neprijateljski napad.

Kozaračka bitka postala je jedan od simbola borbe protiv neprijatelja tokom rata, a na jednom od vrhova Kozare, na visu Mrakovica, podignut je monumentalni spomenik palima za slobodu u Drugom svetskom ratu sa memorijalnim zidom na kome je upisano 9.921 ime stradalih partizana i naroda.

Čitav ustanak na Kozari je bio važan za partizanski pokret otpora, a kasnije je postao sastavni deo posleratne jugoslovenske mitologije, koja je slavila junaštvo i mučeništvo slabijih i lošije naoružanih partizana i civila. Zbog svega toga, istoričari su Kozaru nazivali mitskom planinom.

Sve to su i razlozi da se i ovo mesto stradanja neizostavno uvrsti na listu odredišta koja će učenici osnovnih i srednjih škola iz Srbije obilaziti na ekskurzijama i rekreativnim nastavama. Inicijativu da se mesta stradanja i zločina nad srpskim narodom u vreme Drugog svetskog rata upišu na mapu školskih izleta potekla je od Muzeja genocida. Ministarstvo prosvete prihvatilo je inicijativu i trenutno priprema stručno uputstvo za organizaciju putovanja koje će biti prosleđeno svim školama u Srbiji.
Ministar prosvete Branko Ružić je podržao inicijativu, ocenjujući da će se tako doprineti razvoju sveopšte kulture sećanja u našem društvu.

- Obilaskom lokaliteta posvećenih sećanju na žrtve ratova, učenici bi upotpunili i produbili svoja znanja o ustaškim i drugim zločinima nad nedužnim civilnim žrtvama i njihovom stradanju. Važno je da to učinimo zbog budućih generacija. Učenicima treba još više približiti zbivanja iz Drugog svetskog rata, posebno o stradanju Srba, Roma i Jevreja - ukazao je Ružić.

KOMPLEKSI VAN GRANICA SRBIJE

KAO mesta koja đaci treba da poste, a koja se nalaze izvan Srbije, Muzej genocida predložio je i Jasenovac, masovnu grobnicu kozaračke dece u okviru kompleksa zagrebačkog groblja Mirogoj, Spomen-park Dudik kod Vukovara, logore Gospić, Jadovno i Pag, Spomen-područje "Danica" u Koprivnici, Jastrebarsko, stratišta u Sisku i Glini. Na spisku su i Donja Gradina, Prebilovci, Tjentište, Stari brod kod Višegrada, ali i mesta u inostranstvu kao što su Mauthauzen, Aušvic-Birkenau, Treblinka, Dahau...