DOSTOJAN DA ČUVA TRON SVETOG SAVE I VEKOVE CRKVE: Patrijarha Porfirija do prestola Svetog Save doveli Hrizostom i Joanikije

Uvođenjem u sveti tron vekovnog duhovnog sedišta Srpske crkve 46. po redu patrijarh, odnosno 57. poglavar zaokružio je preuzimanje prava časti i vlasti, koja mu pripadaju kao izabranom srpskom prvojerarhu.

Obraćajući se prvi put sa, pre mnogo vekova osveštanog, pećkog prestola Svetog Save, patrijarh Porfirije je pozvao na mir, poverenje i ljubav među svim ljudima. Na praznik Pokrova presvete Bogorodice - krsne slave svetinje na obodu Rugovske klisure - Njegova svetost je celom srpskom narodu uputio poruku pomirenja i molitve.

Baš tako, u duhu mira i blagih misli posvećenih Presvetoj Bogorodici, počeo je dan u staroj Patrijaršiji nadomak Peći. Prvi autobusi sa vernicima iz udaljenih delova Srbije, kao i iz Crne Gore i Bosne i Hercegovine, stigli su i pre zore, pred kapije manastira. Uprkos kiši koja je na momente sipala, dostojanstveno i smerno, u besprekornom redu, pristupali su pobožni gosti prestonim ikonama i moštima koje se čuvaju u manastiru.

Svetu liturgiju, pored patrijarha, služili su episkopi iz svih krajeva srpskih zemalja, ali i celog sveta - vladika Irinej iz Novog Sada, Jovan (Vraniškovski) iz Skoplja, Andrej iz Beča, Fotije iz Bijeljine, Maksim sa Floride, Jovan (Ćulibrk) iz Pakraca, Grigorije iz Diseldorfa, Nikodim iz Zadra... Među arhijerejima i gostima bili su veliki prijatelji crkve i našeg naroda, ruski mitropolit budimpeštanski i mađarski Ilarion (Alfejev) i beogradski nadbiskup Stanislav Hočevar.

Više stotina vernika, među kojima i veliki broj njih sa Kosova i Metohije, kao i raseljenih Srba iz pokrajine, ispunilo je ne samo "brodove" i priprate manastira, već i veliki deo crkvene porte. Blagoslov Njegove svetosti dobilo je i celokupno sestrinstvo pećke svetinje, predvođeno neumornom igumanijom mati Haritinom, a ceremoniji je prisustvovala i delegacija sa više oficira međunarodnih snaga Kfora.

Sinodski akt o uvođenju Porfirija u tron arhiepiskopa pećkih i patrijaraha srpskih, u ime Svetog arhijerejskog sinoda, pročitao je episkop zvorničko-tuzlanski Fotije:

- U ime Oca i Sina i Svetog Duha, jednosušne i životvorne Trojice, saglasno vekovnom ustrojstvu i kanonskom predanju Jedne, Svete, Saborne i Apostolske Crkve Božje; izborni Sabor izabrao je za arhiepiskopa pećkog, mitropolita beogradsko-karlovačkog i patrijarha srpskog mitropolita Porfirija. Mi danas ustoličavamo kao 46. arhiepiskopa pećkog i patrijarha srpskog, Njegovu svetost u slavni osmovekovni tron arhiepiskopa pećkih, u slavu Trojedinog Boga, a za utvrđenje i unapređenje jedinstva, svedočenja i misije Crkve Hristove u savremenom svetu. Amin, Bože daj - kazao je vladika Fotije.

Patrijarha Porfirija, po tradiciji, u drevni pećki tron ustoličili su najstariji po činu i godinama - mitropoliti dabrobosanski Hrizostom i crnogorsko-primorski Joanikije. Držeći ga za ruke uveli su ga u drevni presto poglavara Srpske crkve. Vladika Joanikije, patrijarhov drug još iz beogradske studentske sobe, oko vrata mu je stavio panagiju srpskih svetitelja - ikonu Bogorodice sa Hristom, na ogrlici sa likovima svetaca naše crkve. Srpski prvojerarh time je na svoje grudi primio osam vekova trajanja i delo svih arhiepiskopa i patrijaraha, od Svetog Save do danas. Istovremeno, mitropolit Hrizostom uručio mu je patrijaršijski žezal - štap sa krstom i ukrštenim zmijama, simbol arhijerejske i patrijaršijske vlasti.

Svečani crkveni čin u Pećkoj patrijaršiji okupio je brojne Srbe iz pokrajine, koji su došli na poklonjenje u manastir. Parking pored manastira bio je pun autobusa sa tablicama gradova širom Srbije. Vernici su organizovano, preko Čakora, stigli iz Crne Gore, a najviše automobilima hodočasnici su stizali iz ostalih delova Srbije.

U rodni kraj došle su tako Pećanke Svetlana Bojović i Marijana Đuričić. Kako kažu, iskoristile su i priliku da se poklone manastiru za koji su vezane od najranijeg detinjstva:

- Naviru emocije. Ovo je nama vraćanje na svoje, bar na koji tren. Ni više od dve decenije ne gubimo nadu da ćemo se ovde trajno vratiti. Nadamo se da će i svaki budući srpski patrijarh biti ovde ustoličen, jer se time i mi vraćamo našoj kući.

Iz Crne Gore u metohijsku dolinu stigao je karavan autobusa i kola. Među njima i Danilo Blagojević iz Bijelog Polja.

- Veliki je ovo dan, uostalom kao i svaki kad se okupimo u Peći. Za nas iz Crne Gore velika svetinja je manastir, ali i čin ustoličenja patrijarha srpskog.

Iz Nikšića je stigla grupa vernika, a među njima i Jelena Femić. Sa Čakora su sišli dan ranije, a konak su našli u Velikoj Hoči.

- Bog nas je blagoslovio da dođemo na ovaj veliki događaj. Pedesetak nas je stiglo organizovano. Naši sa Kosova i Metohije su nas dočekali kao rod rođeni, a ovde u Peći smo kao kod kuće. Patrijarhu Porfiriju želimo dugo i srećno rukovođenje našom crkvom, iako mu sigurno neće biti lako. Uz Božju pomoć, verujemo, sve će biti dobro.

Hirotonija crkvenog poglavara poseban značaj ima za Srbe iz južne pokrajine. U ovoj ceremoniji oni prepoznaju znak da na Kosovu i Metohiji, ipak, ima budućnosti. To i ne kriju:

- Ushićena sam što prisustvujemo ustoličenju srpskog patrijarha, a srećna što vidim ovoliki narod - poručuje Danijela Vujačić, narodna poslanica iz Kosovske Mitrovice.

Iz ovog grada stigla je i Mirjana Bogdanović, kojoj, kako kaže, srce jače kuca u Patrijaršiji.

- Ovim skupom kao da poručujemo da smo ovde zajedno, da se okupljamo i da ćemo tako i ubuduće. Nama je to najvažnije - kaže ona.

POSLUŽENjE

EPARHIJA raško-prizrenska i sestrinstvo Patrijaršije potrudili su se da na najbolji način ugoste brojne goste, novinarske ekipe, kao i vernike sa svih strana sveta. U manastirskoj porti bili su razapeti šatori, a svi gosti mogli su da se okrepe sendvičima, sokom i kafom. Za arhijereje i njihove goste, patrijarh Porfirije upriličio je svečani ručak u manastirskoj porti.

ZNAMENjA USPOMENE NA PRETHODNIKE

USTOLIČENjE patrijarha Porfirija obilovalo je simbolikom, a brojnim gestovima Njegova svetost je naglasio vezu sa svojim prethodnicima na tronu Svetog Save. Na jučerašnjoj liturgiji on je nosio panagiju mitropolita beogradskog Mihaila iz 19. veka - prvog poglavara Crkve slobodne Srbije. Takođe, Porfirije je nosio i krst poslednjeg karlovačkog mitropolita Lukijana Bogdanovića, tragično ubijenog u Austriji 1913. godine. Isticanjem ovih znamenja patrijarh Porfirije je naglasio značaj pojedinih svojih prethodnika koji su bili istrajni na svetosavskom putu, uprkos najtežim istorijskim okolnostima.

BEZ INCIDENATA

UPRKOS na momente dramatičnim napetostima koji odlikuju političke odnose Beograda i Prištine, ceremonija ustoličenja poglavara SPC protekla je u miru i bez incidenata. Na prilazima Pećkoj patrijaršiji dva dana bilo je vidljivo pojačano prisustvo specijalnih kosovskih snaga. U neposrednoj blizini manastira bilo je raspoređeno svega desetak pripadnika kosovske policije, a približno toliko i na prilaznom punktu ka svetinji.

PRINC FILIP NA KRALjEVSKOM MESTU

MEĐU gostima koji su juče prisustvovali ustoličenju bili su lideri Srpske liste sa KiM, pravnik Milan Antonijević, narodni poslanik Dragomir Karić i princ Filip Karađorđević. Njemu je, kao potomku vožda Karađorđa i kralja Aleksandra, pripala posebna čast da tokom ustoličenja stoji na posebnom prestolu "stasidiji" - mestu rezervisanom za krunisane glave, na kome su nekada na liturgijama stajali srpski kraljevi i kneževi.

BONUS VIDEO - ROĐENDANSKO IZDANjE NOVOSTI: U nedelju, 16. oktobra

BONUS VIDEO - OBNOVLjENA NEMANjIĆKA RADIONICA PISANE REČI