ŠAVNIČKA VLAST NEĆE REFORMATORA: Ko koči postavljanje Vukove azbuke i lika kod Petnjice?

Велиша Кадић 02. 10. 2022. u 09:30

DUGO se čeka da na Kovačevoj gredi iznad sela Petnjica kod Šavnika, postojbini predaka Vuka Stefanovića Karadžića, zablista azbuka od trideset slova uz lik reformatora srpskog jezika.

Foto D. Milovanović

To će biti dug čoveku koji je suštinski utemeljen u duhovni i kulturni identitet Crne Gore i čiji koreni su upravo iz ovog kraja.

Profesor Vojislav Karadžić, predsednik organizacionog odbora Fondacije Vukove zadužbine za Žabljak, Šavnik i Plužine, kaže za "Novosti", da ideja o postavljanju Vukove azbuke i Vukovog lika na Kovačevoj gredi iznad sela Petnjice pripada pesniku Čedu Kovačeviću Čehovu, a nastala je 2011. godine da bi se već 2013. sa nekoliko entuzijasta krenulo u njenu realizaciju. Vezana je i za početke organizovanja pesničkih večeri na Spomen-parku "Vukovi korijeni", proglašenom od strane tadašnjeg mitropolita Amfilohija "Trgom od ćirilice".

Imajući u vidu okolnost da im vremena nisu bila naklonjena (izostala podrška bivšeg ministra kulture), na njoj su ipak radili, ali sa prekidima, a poslednje dve godine intenzivno. Naš sagovornik podseća da inicijativa doprinosi negovanju imena i dela Vuka Stefanovića Karadžića čiji su se preci iz Petnjice odselili u Tršić.

- Ovaj projekat je u službi očuvanja Vukove zadužbine i jezičke kulture, afirmacije srpskog pisma kao identitetskog stuba našeg naroda i ćirilice, tog drevnog puta koji je pre više od deset vekova trasiran i na kome su napisani najveći pisani spomenici koji čine neodvojivi deo evropske kulture - ističe Karadžić, ukazujući da Fondacija Vukove zadužbine i dalje uporno istrajava na dobijanju dozvole - saglasnosti za postavljanje Vukove azbuke ćirilice i Vukovog lika na pomenutom lokalitetu.

Kompjuterski prikaz rešenja, Foto privatna arhiva

- To je bila i želja vajara Živkovića, autora Vukovog spomenika koji je, pored ostalog, u kasnijoj fazi planirao nadogradnju i drugih sadržaja: adaptaciju Šujove pećine za potrebe organizovanja likovne kolonije, postavljanje bilborda, durbina, proširenje parkinga... Mejlovi, pisma, molbe ministarstvima se ređaju, počev od Ministarstva kulture, Ministarstva ekologije do Ministarstva finansija i socijalnog staranja i neizbežne opštine Šavnik. I svi su najdobronamernije prihvatili ovaj projekat, saglasni da zaslužuje dužno poštovanje, izuzimajući, nažalost, lokalnu samoupravu u Šavniku koja nije pokazivala niti pokazuje interesovanje da se ozbiljno uključi u ovu problematiku i da da svoj doprinos, već se naprotiv, distancira i opstruira. Štaviše, od opštinske vlasti mogli smo primetiti da se distanciraju i od postojećeg spomen-obeležja, a nepobitna je činjenica da je sagrađeno sredstvima opštine Šavnik, Vlade Crne Gore i donatora.  Tadašnje rukovodstvo opštine Šavnik je imalo sluha, a uz to i moralnu i ljudsku obavezu da se prihvati gradnje spomenika sa scenom, polazeći od načela očuvanja i unapređivanja kulturne baštine za dobrobit svoga kraja i šire - podseća profesor Karadžić, konstatujući da opštinski organi "u luku zaobilaze ovaj spomenik, koji se po rečima stručnjaka smatra jednim od deset najlepših na prostorima bivše Jugoslavije".

- Opština spomen-obeležju u smislu njegovog održavanja nikakvu dužnu pažnju nije posvećivala niti posvećuje, to je prepušteno našem selu i svim poštovaocima Vuka i hiljadama stranica, napisanih o reformatoru srpskog jezika kome su se divili premudri Gete, braća Grim, Puškin, Mickjevič... - naglašava Karadžić.

Vojislav Karadžić, Foto privatna arhiva

IZOSTALA PODRŠKA

OPŠTINA Šavnik je bila dužna da se aktivno uključi u rešavanje ovog problema kao jedna od članica Fondacije Vukove zadužbine za Žabljak, Šavnik i Plužine, dostavi Ministarstvu finansija zahtev da im se pomenuto isparcelisano zemljište ustupi na korišćenje i upravljanje čime bi se stvari pokrenule sa mrtve tačke i stvorili preduslovi da se planirano privede svojoj nameni, da se zamišljenim kompozicionim rešenjem - umetničkom kreacijom upotpune i oplemene postojeći sadržaji šavničke opštine, kaže profesor Karadžić, uz napomenu da bi planirani projekat bio njihov poklon opštini Šavnik.

Pogledajte više