ČUVA VERU I SEĆANJE NA STRADALE ŽANDARME: U Srpskoj Kući nadomak Bujanovačke banje, opstaju jedna svetinja i spomenik pripadnicima MUP i VS
DO Crkve Svetog Jovana Bogoslova u selu Srpska Kuća, na uzvišenju iznad Bujanovačke banje, vodi samo jedan neugledni putokaz i čini se beskonačno stepenište. A reč je o jednoj od najstarijih bogomolja u ovom kraju, na kojoj, nažalost, i neuobičajeno u našoj veri, stoji katanac da svetinju štiti od vandala, na čijoj se meti tokom istorije našla mnogo puta.
Foto J. Stojković
Prema podacima Eparhije vranjske, na temeljima stare crkve podignuta je 1903, sa blagoslovom tadašnjeg mitropolita skopskog Firmilijana, a osvećenje je, tri godine kasnije, obavio mitropolit skopski Vikentije. Južno od crkve nalazi se trpeza za osvećenje masla, a jugozapadno od nje, 1987, podignut je zvonik. Selo se nekada zvalo Kraljeva Kuća, ali je 1945. moralo da promeni svoje ime i dobilo je novo - Srpska Kuća.
Priložnički natpisi na ikonama premazani su katranom, što je posledica upada i boravka Bugara na ovim prostorima za vreme Drugog svetskog rata. Na ikonostasu ima 39 ikona, koje je oslikao Teofan I. Budžaroski 1906. i 1907. U časopisu "Vesnik Srpske crkve", 1921, zabeleženo je da su u vreme Prvog svetskog rata, kod ovog sela, bugarski okupacioni vojnici ubili srpske sveštenike Milana Ml. Popovića, protu i paroha sela Kraljeva Kuća, Trajka Dejkovića, paroha bujanovačkog, i Tomu Stoilovića, paroha oslarskog.
Na meti nepoznatih vandala 2013. našlo se seosko groblje u Srpskoj Kući, porušene su dve nadgrobne ploče, polomljena stakla na crkvi Svetog Jovana Bogoslova, a na kapeli ispisane pogrdne poruke.
No i pored svih prepreka, svakog 21. maja, kada SPC obeležava Svetog apostola i jevanđelistu Jovana Bogoslova, u porti crkve okupi se mnogo vernika. Posle liturgije služi se i pomen poginulim policajcima čiji je spomenik u crkvenom dvorištu.
FOTOGRAFIJE I IMENA 20 POLICAJACA
Foto J. Stojković
U SAVRŠENOM skladu mira svetinje koja se otključava samo po utvrđenom rasporedu i netaknute prirode, od 2016, nalazi se spomen-obeležje pripadnicima MUP Srbije, nastradalim 2001. u borbi sa albanskim teroristima. Reč je o spomeniku, najpre podignutom u mestu Lučane 2012, koji je stalno čuvan od vandala, a porodicama je bilo vrlo teško da ga posećuju. Zato je obeležje na kome su fotografije i imena 20 policajaca poginulih u borbama s pripadnicima tzv. Oslobodilačke vojske Preševa, Bujanovca i Medveđe, preseljeno baš u Srpsku Kuću.