U AMERICI 10 IMENJAKA BEOGRADA: Ime srpske prestonice krasi mesta na svim stranama sveta, ali najviše ih je u SAD

Na ušću dveju reka, nekad poznato pristanište trgovačkih brodova, slobodarski Beograd je inspirisao Belgorod u Rusiji, najstariji grad istog imena podignut 1237, davnu prestonicu ugarskih kraljeva Stolni Beograd, beli zamak s prestolom, na mađarskom Sekešfehervar, Beograd (Berat) u Albaniji, Biograd na Moru u Dalmaciji, blizu Zadra, Bjalogard, industrijski centar u Poljskoj, predgrađe Londona, opštinu u glavnom gradu belgijske Valonije. Ime naše prestonice nosi čak i jedno mesto u Južnoafričkoj Republici, ali Beograd se, ipak, nigde ne pominje toliko koliko u Americi. Ime Beograda nose mesta u petini država SAD - Minesoti, Ilinoisu, Misuriju, Montani, Mejnu, Nebraski, Južnoj Karolini, Teksasu, Virdžiniji, Koloradu. Ova mesta živi su podsetnik na ljude srpskog porekla koji su gradili Ameriku.

1 Belgrejd u Montani nije samo najveće mesto imena naše prestonice u Americi, već i najistaknutiji svedok značaja srpskih investitora u SAD. Ovaj centar u okrugu Galatin, koji je osnovao Tomas B. Kjuo 1882. godine, dobio je ime po glavnom gradu tadašnje Kneževine Srbije, koja je bila jedan od investitora za izgradnju tamošnje pruge, za koju Amerikanci tada nisu imali dovoljno novca. U Montanu su se slivali stanovnici ostalih američkih država, bežeći od građanskog rata, a izgradnja Severnopacifičke železnice bila je puna zastoja zbog recesije i bankrotstava. Kada je pruga puštena u rad, mnoga mala mesta kroz koja je prošla doživela su ekonomski preporod, a u znak zahvalnosti "rođen" je Beograd. Iako Beograd u Montani nije više trgovački centar, taj gradić u preriji sa oko devet hiljada stanovnika smatra se najboljim gradom za život u Montani, pa neprekidno beleži rast broja stanovnika.

- Amerikanac koji je odrastao u ovom gradu mi je rekao da većina stanovništva zna da su ljudi iz "evropskog Beograda" učestvovali u gradnji železničke pruge. Rekao mi je da postoji i muzej grada Beograda gde se nalazi podaci o srpskom Beogradu i dolasku graditelja pruge iz Srbije. Iako se stanovništvo uglavnom bavilo poljoprivredom, od osamdesetih godina prošlog veka počeli su da se razvijaju turizam i industrija. Veliki broj ljudi je tu gradio ili kupovao kuće za odmor, tako da je danas Beograd poznat po dobrim uslovima za podizanje porodice, u zdravim uslovima - priča, za "Novosti", Desko Nikitović, bivši generalni konzul Srbije u Čikagu.

2 Belgrejd u Mejnu, nastao 1774. godine, dvadesetak godina kasnije, 1796, dobio je ime po glavnom gradu Srbije. Veza ovog gradića sa srpskim Beogradom je Džon V. Dejvis, koji je, kao predstavnik Istočnoindijske kompanije, putovao Evropom u 18. veku. Pretpostavlja se da je bio oduševljen oslobađanjem srpske prestonice od Turaka, pa je po objavljivanju referenduma za imenovanje novoosnovanih gradova u državi Mejn predložio da se jedan od njih nazove Belgrejd. Od ruralnog zemljoradničkog gradića izrastao je u veliko obalsko odmaralište, Belgrejd lejks ridžn, sa sedam jezera. Iako ima oko četiri hiljade stanovnika, njihov broj se udvostručuje svakog leta kada turisti pristignu na omiljena jezera.

3 Belgrejd u Minesoti, zemlji sa 10.000 jezera, u registru toponima je od 1888. godine. Ime duguje nadzorniku železnice koji je bio Srbin, u znak zahvalnosti srpskim radnicima angažovanim na izgradnji pruge u ovoj državi. Mesto ima oko hiljadu stanovnika, a danas je posebno prepoznatljivo po najvećem spomeniku na svetu u obliku - vrane.

4 Belgrejd u Misuriju osnovan je kao Brajanvil, ali su ga njegovi stanovnici 1876. godine prekrstili. Iako nije tačno poznato zbog čega, veruje se da je to zbog toga što se o Srbiji tada dosta pričalo tokom njene uspešne borbe protiv turske imperije. U ovom Beogradu danas živi oko 2.000 stanovnika.

5 Belgrejd u Nebraski osnovan je kao Mirna, ali mu je Džejms Mejn promenio ime 1883, jer ga je grad podsećao na glavni grad Srbije. Beograd u Nebraski je na uzvisini kao i naša prestonica, pa su se njegova svetla nadaleko videla. Osnovan je 1889. godine sa dolaskom železnice ubrzo je postao stecište trgovaca, privlačeći veći broj stanovnika, koji se, kao i u našoj prestonici, rado okupljaju u kafani.

6 Belgrejd u Teksasu nastao je na istočnim prostorima države, na reci Misisipi, koje su naseljavali Indijanci i prvobitno je nazvan Biloksi, po plemenu koje je tu živelo. Tomas S. Mekfarlend 1838. godine je ime promenio u Beograd, ugledajući se na našu prestonicu u pokušaju da napravi popularno pristanište za trgovačke brodove. U međuvremenu je mali teksaški grad izrastao u nešto više od posećene luke, u poljoprivredni centar cele regije, kasnije i sedište okruga. No, počeo je da propada kad je železnica zamenila rečni transport. Sada su ostala samo dva okolna mesta - Gornji i Donji Beograd.

7 Belgrejd u Ilinoisu bio je ranije poznat kao Bel Grejd. Godine 1823. ova zajednica se sastojala od nekoliko desetina kuća koje je često plavila reka Ohajo. U atlasima se pojavljuje od 1956. godine, a veruje se da je nazvan kao naša prestonica zato što se, kao i naš Beograd, nalazi na ušću dveju reka.

8 Belgrejd u Severnoj Karolini, priobalnom mestašcu na južnoj obali reke Vajt ouk, kumovao je učitelj i direktor škole Frederik C. Henderson devedesetih godina 19. veka. Nije poznato zbog čega je baš tako nazvao ovo mesto, ali je Henderson i dnevnim novinama, prvim koje je osnovao u tom okrugu, dao ime "Belgrejd kurijer".

9 Belgrejd u Virdžiniji je u atlasima SAD od 1895. godine. Nekada se zvao Bel Grouv, ali se veruje da je dobio novi naziv po Belgrejd plantažama koje je 1824. godine razvio Entoni T. Robios.

10 Belgrejd u Koloradu mesto je za čije poreklo u istorijskim izvorima nema podataka.

U ČAST BITKE ZA BEOGRAD

Malo belgijsko selo ime duguje sukobu Turaka i Austrijanaca oko Beograda iz 1690. godine. Iako su Austrijanci izgubili, a naredne dve i po decenije Beograd postao turska granična tvrđava prema Austriji, jedna belgijska pivara, a potom i celo selo, ponelo je ime Beograd u čast baš te bitke. S vremenom se seoce razvijalo i pripojeno je gradu Namuru kao opština prestonice belgijske Valonije.