OD STRAŠNE ČUKE DO KRVAVIH BARA: Mnoga staroplaninska mesta nose nazive od kojih se "diže kosa na glavi"

Vitomir Ćirić

19. 09. 2021. u 07:20

MNOGA mesta velike lepote na Staroj planini nose nazive, tačnije toponime, od kojih se diže kosa na glavi.

Foto V. Ćirić

Krvave bare, Vrtibog, Strašna čuka, Mrtvački most, Ogorelica, Zli dol, Ponor, Vladikine ploče, i mnoga druga mesta, vekovima privlače pažnju onih koji dođu na planinu, i s vremena na vrema podsete da su drevni gorštaci bili potpuno u pravu kada su tim mestima dali nazive koji su odoleli vekovima. Mesta su imenovana uglavnom po tragičnim događajima iz prošlosti, ali i mnogo toga govore o ćudima stare srpske lepotice.

Vrtibog je visoravan u ataru pirotskog sela Gostuša. Nalazi se na preko 1.500 metara nadmorske visine, a svoj naziv je dobio po mnogobrojnim vrtačama koje je navodno izvrteo sam Bog. Mesto je poznato po tome što se tokom dana promeni sva četiri godišnja doba.

Nedaleko od Vrtiboga su i Krvave bare, koje su naziv dobile po stalnim bojevima sa vojskama koje su dolazile sa istoka.

Foto V. Ćirić

Na tom delu planine, između naših sela Gostuša i Dojkinci je i Strašna čuka sa koje se prostire pogled na susednu Bugarsku, mesta Čirpovci i Kopilovci. Zli dol je u ataru nekadašnjeg sela Zavoj. Ovaj vodotok koji kreće sa Ormanovske čuke "pljušti" preko stena, a kada kiša pada, postane neobuzdana bujica u čijim talasima strada stoka, ali i ljudi. U kanjonu Temštice, odnosno Toplodolske reke je Mrtvački most koji je, kako se veruje, naziv dobio po duhovima i kricima nerođene dece koji su se obično u gluvo doba noći čuli sa okolnih visova. Ovde se tokom Drugog svetskog rata odigrala i najveća bitka u kraju, kada su se sukobili partizani i bugarski okupatori u kojoj je bilo poprilično mrtvih naročito među meštanima Temske.

Pogledajte više