GROZNICA ZAPADNOG NILA U SRBIJI: Potvrđeno 13 slučajeva, od 2012. do 2020. preminulo 98 ljudi

Oboljenja su registrovana kod osoba sa teritorija Severnobanatskog (jedan slučaj), Srednjebanatskog (jedan), Južnobanatskog (dva), Sremskog (dva), Grada Beograda (dva) i Južnobačkog (pet) okruga.

Na osnovu izveštaja Zavoda za biocide i medicinsku ekologiju od 6. septemba, prisustvo genoma virusa Zapadnog Nila otkriveno je u domaćim komarcima Culex pipiens sa lokacija na teritoriji grada Pančeva, Novog Sada i Beograda, kao i na lokaciji teritorije Palić.

Na osnovu izveštaja Uprave za veterinu, Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede od 7. septembra, prisustvo genoma virusa Zapadnog Nila otkriveno je u divljim pticama se teritorije Južnobačkog (dve ptice) i Južnobanatskog (jedna) okruga.

Groznica Zapadnog Nila je sezonsko oboljenje koje je najviše zastupljeno u periodu najveće aktivnosti vektora - komaraca. Za naše geografsko područje karakteristično je da vektori postaju aktivni u proleće (mart/april), a period njihove intenzivne aktivnosti je od kraja maja do septembra.

Sezona transmisije virusa Zapadnog Nila u Srbiji uobičajeno traje od juna do novembra. U Republici Srbiji intenzivni nadzor nad Groznicom Zapadnog Nila u humanoj populaciji sprovodi se u sezoni transmisije virusa od juna do prve polovine novembra, a pasivni nadzor nad tim oboljenjem u ostalom periodu godine. Imajući u vidu iskustva kako okolnih tako i naše zemlje, prvi oboleli se registruju uglavnom u drugoj polovini jula, a najveći broj slučajeva se prijavljuje tokom avgusta.

Groznica Zapadnog Nila (GZN) prisutna je na pojedinim područjima Evrope još od 60-ih godina prošlog veka, a sporadični slučajevi i manje epidemije u humanoj populaciji registrovani su u nekoliko zemalja istočne i južne Evrope tokom poslednjih 15 godina. Ovo oboljenje se prvenstveno javlja u ruralnim oblastima, ali u humanoj populaciji je krajem prošlog veka registrovano epidemijsko javljanje GZN u urbanim sredinama.

Tokom 2010. godine registrovano je naglo povećanje broja obolelih u humanoj populaciji, kao i pojava ovog oboljenja u nekim zemljama Evrope gde ga ranije nije bilo, te je u zemljama Evropske unije i susednim zemljama prijavljeno ukupno 340 verovatnih/potvrđenih autohtonih slučajeva, sa 41 smrtnim ishodom.

Infekcija virusom Zapadnog Nila je zvanično prvi put registrovana u humanoj populaciji na teritoriji Srbije krajem jula 2012. godine. U periodu od 2012. do 2020. godine na teritoriji Republike Srbije registrovana su ukupno 1032 slučaja groznice Zapadnog Nila. U istom periodu beleži se i 98 smrtnih ishoda koji se mogu dovesti u vezu sa obolevanjem od groznice Zapadnog Nila.

Tokom sezone nadzora 2020. godine u Srbiji nisu prijavljeni slučajevi obolevanja od groznice Zapadnog Nila u humanoj populaciji.

Groznica Zapadnog Nila je virusno oboljenje koje se prenosi ubodom zaraženog komaraca. Većina (80 odsto) inficiranih virusom Zapadnog Nila nema nikakve simptome i znake bolesti. Kod manjeg procenta zaraženih (približno 20 odsto) simptomi podsećaju na oboljenje slično gripu, sa naglom pojavom povišene telesne temperature, glavoboljom, bolovima u mišićima i zglobovima, umorom, blagim prolaznim osipom i limfadenopatijom. Međutim, kod pojedinih osoba (manje od 1 odsto), dolazi do nastanka aseptičnog meningitisa ili encefalitisa, odnosno neuroinvazivnog oblika bolesti, koji zahteva hospitalizaciju.

Simptomi neuroinvazivnog oblika bolesti su glavobolja, ukočen vrat, stupor (tupost), dezorijentisanost, koma, tremori, konvulzije, slabost mišića i paraliza.

Nakon preležane infekcije često dolazi do razvoja dugotrajnih posledica, kao što su: umor, gubitak pamćenja, teškoće prilikom hodanja, mišićna slabost i depresija. Letalitet je veći kod starijih osoba, naročito kod osoba iznad 75 godina života.

Da bi slučaj infekcije virusom Zapadnog Nila bio potvrđen kod pacijenta uz ispoljenu kliničku sliku neuroinvazivnog oblika bolesti (meningitis, encefalitis, meningo-encefalitis), neophodno je da se potvrdi prisustvo odgovarajućih antitela u likvoru kod obolelog pacijenta.

U cilju smanjenja rizika od zaražavanja virusom Zapadnog Nila, preporučuje se primena mera lične zaštite od uboda komaraca i to: Upotreba repelenata na otkrivenim delovima tela prilikom boravka na otvorenom, nošenje komotne odeće dugih rukava i nogavica, svetle boje, izbegavanje boravka na otvorenom u periodu najintenzivnije aktivnosti komaraca - u sumrak i u zoru, upotreba zaštitne mreže, izbegavanje područja sa velikim brojem insekata, kao što su šume i močvare...

U slučaju pojave bilo kakvih simptoma koji su kompatibilni sa neuroinazivnim oblikom bolesti, odmah se javiti izabranom lekaru.

BONUS VIDEO - Srpska fabrika vakcina