O SRPSKO-FRANCUSKIM VEZAMA UOČI DRUGOG SVETSKOG RATA: Pogledajte predavanje dr Aleksandre Kolaković na Jutjub kanalu KCNS (VIDEO)
U PREDVEČERJE Drugog svetskog rata, 1938. godine, pojavila se obimom nevelika, ali sadržajem važna knjiga "Francuska 14. juli 1938", koja je predstavljala omaž francusko-srpskim i francusko-jugoslovenskim odnosima.
Foto: KCNS
Objavljena je u okviru prestižne elitističke edicije „Biblioteka Politika i Društvo", a tekstove su napisala 22 autora, najpoznatija imena srpske nauke, kulture i umetnosti, od kojih je većina školovana u Francuskoj, ili su jedan deo svog života proveli u toj zemlji.
Čovek koji je okupio sve ove intelektualce i frankofile bio je Mihajlo Ilić, urednik "Biblioteke Politika i Društvo", pravnik, publicista školovan u Francuskoj, politički aktivan u okviru Jugoslovenske republikanske stranke.
Dr Kolaković naglašava da nit koja povezuje urednike i autore ove publikacije, među kojima je bilo najviše pravnika, jeste ta što su većinom potekli sa pariske Sorbone. Školovani su za vreme Velikog rata u Francuskoj ili na francuskoj pravnoj tradiciji. Srpski frankofili su 1938. nastojali da tadašnjoj javnosti u Kraljevini objasne unutrašnji i spoljnopolitički okvir delovanja Francuske, posebno u kontekstu vojne moći i odnosa sa drugim silama, kao i delovanja Društva naroda.
Knjiga je podeljena u nekoliko tematskih celina. U prvom delu nalaze se tekstovi objedinjeni temom Stvarnost i predstavljaju celinu koja je kompletirana objašnjenjem srednjeg sloja u Francuskoj. Sledi deo „Kultura“ koji obrađuje teme duha francuske kulture i nauke, ali i razvoja pojedinih nauka i naučnih disciplina u Francuskoj. Posebna grupa tekstova posvećena je evaluaciji francusko-jugoslovenskih (srpskih) odnosa, savremenim odnosima u svetu i mestu Francuske.
Suština pojave ove knjige i njenog značaja jeste to što je nastojala da zaokruži ideju francusko-srpskog prijateljstva, da podseti na univerzalne vrednosti koje su potekle iz Francuske, a u direktnom ili izmenjenom obliku pronalaze svoje mesto u srpskom i jugoslovenskom društvu. Srpska elita je publikovanjem dela „Francuska 14 juli 1938“ nastojala da održi političku, ekonomsku i kulturnu vezanost Kraljevine Jugoslavije za Francusku – ističe Kolaković.
Predavanje dr Aleksandre Kolaković na temu „Francuska 14 juli 1938: pogledi srpskih frankofila u predvečerje Drugog svetskog rata" može se pogledati na Jutjub kanalu Kulturnog centra Novog Sada.