SPOMENIK KOSOVSKIM JUNACIMA SIMBOL KRUŠEVCA: Fotografije svedočanstva života zdanja, zaštitnog znaka grada na Rasini (FOTO)

Najpoznatiji spomenik u srcu Srbije preživeo je dva svetska rata, svaki trusni istorijski trenutak, brojne društvene i političke promene i osvanuo na skoro svakoj razglednici iz Kruševca. Obavezan je u privatnim albumima Kruševljana, koji su, ujedno, i bili autori fotografija izloženih u okviru postavke pod okriljem jubileja 650 godina postojanja grada.

- Od porodičnih, jubilarnih, pijačnih, ratnih, poratnih, slavljeničkih i svih ostalih događaja zabeleženih na Trgu kosovskih junaka, sastavili smo priču o više od stotinu godina trajanja jednog grada, njegovih stanovnika i najsjajnijeg simbola nacionalnog ponosa i večnog otpora zavojevačima, Spomenika kosovskim junacima - napominje Zorana Drašković - Kovačević, kustos Kuće Simića i autor izložbe o svedoku jedne epohe.

Desetine Kruševljana odazvalo se pozivu da pošalje fotografije obeležja iz privatnih kolekcije, a korišćenje su i javne arhive gde je ostavljeno foto-svedočenastvo spomenika otkrivenog 1904. godine nakon radova koji su započeti na 500. godišnjicu Kosovskog boja, na Vidovdan 1889. Kamen temeljac za spomenik položen je u prisustvu kralja Aleksandra Obrenovića.

Čast da osmisli i izvede ceo spomenik pripala je velikom Đorđu Jovanoviću. Kako je svojevremeno istraživala Ema Radulović (1960-2011), model spomenika u celini je urađen za vreme umetnikovog boravka u Parizu, a dovršen 1895.godine.

- Pozitivno je bio ocenjen od strane vodećih autoriteta u francuskoj skulpturi zadnje decenije 19. veka, za izradu je preporučivan i činjenicom da je figura “Guslara”, na Svetskoj izložbi u Parizu, nagrađena bronzanom medaljom još 1889. godine - napisala je Ema Radulović. - Izuzev “Guslara”, umetnik je u Parizu izveo i ostale glvne elemente kompozicije - grupu “Vile i Boško Jugović”, a vrednost Spomenika kosovskim junacima potvrđena je na Svetskoj izložbi u Parizu 1900. godine zlatnom medaljom prvog reda za izložene elemente kompozicije.

Spomenik kosovskim junacima svečano je otkriven na dan proslave stogodišnjice Prvog srpskog ustanka.

- U ime naroda srpskog predajem vam dragi moji Kruševljani za čuvanje ovaj spomenik i ideju koju on predstavlja - rekao je u obraćanju okupljenom narodu kralj Petar Prvi Karađorđević na Vidovdan, 1904. godine.