U BEČU SE KLANJAJU I ĆERKI VUKA KARADŽIĆA! Postavljena spomen-ploča Vilhelmini Mini Karadžić u prestonici Austrije
SPOMEN-ploča Vilhelmini Mini Karadžić, ćerki reformatora srpskog jezika Vuka Stefanovića Karadžića, postavljena je, na Spasovdan u Beču, na zgradi u ulici Razumovskigase 22, u Trećem okrugu, gde je Vuk sa porodicom boravio. Nedaleko od ove zgrade je spomenik Vuku Karadžiću koji je okružen cvećem i zelenilom.
Svetlana Martić otkriva spomen-ploču Mini Karadžić / Foto Privatna arhiva
Spomen-ploču je postavilo Austrijsko-srpsko kulturno društvo "Vilhelmina Mina Karadžić" koje su u svojim aktivnostima, između ostalog, zalaže za oživljavanje lika i dela Mine Karadžić, pesnikinje, prevodioca i prve srpske slikarke.
- Mi smo obeležili novi trag Srba u austrijskoj prestonici. U Beču postoji najmanje 40 srpskih tragova i destinacija i sada smo otvorili novi spomenik srpske kulture u pokrajini Beč. To smo uradili uz pomoć Uprave za saradnju sa dijasporom i Srbima u regionu Ministarstva spoljnih poslova Srbije, Zajednice srpskih klubova u Beču, stanara i vlasnika zgrade Razumovskigase 22. Autor spomen-ploče je Borivoje Lukić, vajar iz Beograda - rekla nam je akademik Svetlana Matić, osnivač i predsednik ovog društva.
VILHELMINA Karadžić (1828-1894) je bila jedno od trinaestoro dece Vuka Karadžića i Ane Kraus Karadžić. Oni su svoju mušku decu krstili u pravoslavnoj, a žensku u katoličkoj crkvi. Mina je bila slikarka, književnica i sekretarica svog oca. Prevela je knjigu srpskih narodnih pripovedaka na nemački jezik, a Vuk je taj prevod posvetio Jakobu Grimu koji je napisao predgovor.
Mina Karadžić, rad bečkog slikara G. Dekera, 1847.
Pisala je stihove i prozu. Bila je u prijateljstvu sa pesnikinjom Milicom Stojadinović Srpkinjom. Bila je u prepisci sa mnogim ličnostima svog vremena. Deo tih pisama je preveden sa nemačkog i objavljen u knjizi "Pisma Mine Karadžić Vukomanović".
Živela je sa roditeljima u raznim zgradama u Beču, ali je ova adresa ostalna trajno zapisana.
Pravoslavlje je uzela kada se udala za profesora Aleksu Vukomanovića 1858. godine. Umrla je u Beču od uremije. Kad je preneta u Beograd sahranjena je u grobu njenog muža Alekse naTašmajdanu. Početkom 20. veka njihove kosti zajedno sa sinovljevim su prenete u Savinackod Gornjeg Milanovca,gde su sahranjene u kriptiporodične crkve Vukomanovića, gde danas počiva.
PODSEĆAMO da je inicijator postavljanja spomen-ploče Mini Karadžić u Beču, profesorka u austrijskoj školi Svetlana Matić objavila knjigu "Pevam danju, pevam noću - Pisma Mini Karadžić" na srpskom i nemačkom jeziku, u kojima je istakla značaj i doprinos Vukove ćerke u očuvanju srpskog jezika i nacionalnog i kulturnog identiteta.
Austrijsko-srpsko kulturno društvo "Vilhelmina Mina Karadžić" je i osnovano pre dve godine sa zadatakom da razvija uzajamne veze i kulturnu saranju između austrijskih Srba i grada i pokrajine Beč.
- Uprava grada Beča nam je u vrlo kratkom roku odobrila postavljanje ove spomen-ploče, kao i stanari zdanja u kom je živela Mina Karadžić. Vlasnik zgrade Uriah Klaus izrazio je zadovoljstvo što će na zgradi stajati podsećanje na Minu Karadžić, koja je stvarala mostove prijateljstva između dva naroda - kaže Svetlana Matić. Spomenik Vuku Karadžiću u Beču
Idejni projekat za spomen-ploču izradio je Borivoje Lukić, vajar iz Beograda.
Zvanično otkrivanje spomen-ploče Mini Karadžić u Beču predviđeno je na Vidovdan, ukoliko epidemiološke mere vezane za kovid 19 budu to dozvolile.
MILANKOVIĆ I TESLA
PREDSEDNICA društva Svetlana Matić najavljuje interesovanje za postavljanje spomen-ploče Milutinu Milankoviću, arhitekte koji je gradio Beč i naučnika kosmičkog vremena, kao i biste Nikole Tesle na Tehničkom fakultetu u Gracu, gde je srpski genije studirao. Ovih dana iz štampe izlazi i knjiga "Srbi u Austriji" na nemačkom jeziku, koja je namenjena bečkoj čitalačkoj publici.