BELA PAMUČNA ODEĆA NAJBOLJA KOD ALERGIJA: Roditelji oprez - Atopijski dermatitisi javljaju se kod četvrtine dečje populacije

Procenjuje se da od ove genetske sklonosti ka preteranom reagovanju na uobičajene alergene iz spoljašnje sredine boluje čak četvrtina dečje populacije. Leka za ovo stanje nema, već od pomoći može da bude izbegavanje alergena i odgovarajuća odeća i nega kože.

U intervjuu za "Novosti", profesor dr Dušan Škiljević, zamenik direktora Klinike za dermatovenerologiju Univerzitetskog kliničkog centra Srbije, kaže da osobe koje pate od atopijskog dermatitisa vrlo često razvijaju atopijsku astmu i rinitis:

- Atopijska konstitucija znači da dete ima preteran imunološki odgovor na različite alergene. To istovremeno podrazumeva da će češće da imaju burnije alergijske reakcije u vidu pojave otoka, pa čak i anafilaktičkog šoka, ali na sreću učestalost ovakvih reakcija još uvek nije jako velika.

Po čemu se prepoznaje da li dete ima atopijsku konstituciju?

- Po suvoj koži koja povremeno svrbi i nekim znacima koji nisu patološki, već su samo "stigmata" konstitucije. To su tamni kolutovi oko očiju, dodatne brazde na donjim kapcima, svetle fleke na obrazima, zapaljenje kože usana...

Šta kada se postavi dijagnoza?

- Atopijsku konstituciju još ne možemo da saniramo, jer nemamo mogućnost efikasne popravke gena, ali kada je prepoznamo, savetujemo roditeljima da smanje izlaganje kućnoj prašini i grinjama, da smanje kontakt kože sa iritirajućim materijama, tako što ih savetujemo nošenje bele i pamučne odeće do kože i redovno nanošenje emolijentnih sredstava koja ojačavaju kožnu barijeru. Ukoliko je koža prilično suva, savetuje se i korišćenje uljanih kupki i češće tuširanje deteta. Sve ove zaštitne mere služe da se kod predisponirane dece ne razviju simptomi bolesti - astme, rinitisa i dermatitisa.

Od čega zavisi da li će dete da ima samo simptome po koži ili će da razvije astmu ili rinitis?

- Ova konstitucija je genetski određena, dok do ispoljavanja bolesti (dermatitis, astma, rinitis) dolazi nakon izlaganja alergenima ili iritansima iz spoljašnje sredine, ali i nakon emocionalnog stresa, pojačanog znojenja...

Da li je atopijska konstitucija "rezervisana" samo za belu rasu, odnosno osobe svetle puti?

- Atopijska konstitucija nije rezervisana ni za jednu rasu ili pol, javlja se kod svih rasa, muškaraca i žena. Ipak, atopijski dermatitis u odraslom dobu je nešto češći kod žena.

Da li bi deca sa atopijskom konstitucijom trebalo da jačaju imunitet određenom vrstom hranljivih materija?

- Atopijska konstitucija ne podrazumeva "slab" imunitet, već preterano i pogrešno usmereno reagovanje imunskog sistema. Iz tog razloga nije dokazano da bilo koja hrana ili namirnica može sa sigurnošću da sanira atopijsku konstituciju ili dermatitis. Sa druge strane, kada je o ishrani reč, kod dece sa atopijskom konstitucijom se savetuje postepeno uvođenje svih namirnica, s tim da se one koje najčešće izazivaju alergiju izbegavaju u prvoj godini života.

Koliko je neophodna zaštita kože od sunca kod dece sa ovim zdravstvenim problemom?

- Zaštita kože od sunca tokom perioda kada je sunčevo zračenje najjače je potrebna za ovu decu jednako kao i za svu ostalu. Međutim, sa druge strane, odavno se zna da deci sa atopijskim dermatitisom prija boravak na moru i planini, kao i dozirano izlaganje suncu u ranim jutarnjim i kasnim poslepodnevnim satima. Upravo je fototerapija u kontrolisanim uslovima (fototerapijskim kabinetima) jedan od glavnih načina lečenja raširenih oblika atopijskog dermatitisa.

ODRASLI

Može li u odraslom dobu da se ispolji atopijska konstitucija i zašto tada dolazi do pojave ovog stanja?

- Promene na koži se kod dece sa atopijskom konstitucijom ispoljavaju najčešće u prvim mesecima života, najintenzivnije su tokom ranog detinjstva, kasnije se naleti proređuju i tokom puberteta se postepeno gube, tako da kod većine pacijenata nakon puberteta od bolesti zaostaje samo suva koža koja povremeno svrbi. No, sve je više, i do 40 odsto pacijenata kojima naleti dermatitisa ne prolaze nakon puberteta, a među njima i manji deo kojima su naleti nakon puberteta čak i intenzivniji nego u detinjstvu. U novije vreme sve je više pacijenata kod kojih se prvi naleti atopijskog dermatitisa javljaju u odraslom dobu i oni po pravilu imaju teže kliničke slike. Nije sasvim jasno zbog čega neke osobe sa atopijskom konstitucijom razviju prve znakove dermatitisa tek kasnije u životu. Smatra se da glavnu ulogu imaju izmene kompleksne psiho-neuro-imunološku ravnoteže tokom života, kao i izlaganje novim alergenima koje nam donose nove industrije.

BONUS VIDEO - SOLARNA VODA ZA PROČIŠĆAVANjE ORGANIZMA: Evo kako se pravi