IMATE OSEĆAJ TESKOBE U GRUDIMA? EKG pregled dovoljan da se utvrdi da li je reč o srčanom udaru

 Ali, ukoliko imate neko kompleksno srčano oboljenje neophodno je da se srce slika magnetnom rezonancom, jer ona najpreciznije pokazuje sve srčane strukture. Nije isključena ni primena koronarografije - najinvazivnije dijagnostičke metode, kojom specijalista nepogrešivo otkriva problem, a istovremeno može i da ga ukloni.

U intervjuu, za "Novosti", doktor Ivan Ilić, iz Instituta za kardiovaskularne bolesti "Dedinje", kaže da se dijagnostika bolesti srca i krvnih sudova uvek sprovodi počevši sa metodama koje su jednostavnije, manje agresivne prema pacijentu i sa manjim rizicima po zdravlje pacijenta:

- Stoga, ispitivanje jedne osobe počinje uvek sa kliničkim pregledom i EKG zapisom, a nastavlja se sa ultrazvučnim pregledom, a tek potom skenerom, magnetnom rezonancom i različitim testovima kojima se provocira nastanak poremećaja. Na kraju dijagnostika se kompletira invazivnim (kateterskim) procedurama koje daju najviše informacija, ali nose i rizik po zdravlje pacijenta. Naravno, kardiolog će da vas uputi i u laboratoriju da bi vam odredili nivo šećera i masti u krvi, krvnu sliku, stanje elektrolita, kao i analizu parametara koji pokazuju kako funkcionišu bubrezi i jetra.

* Šta sve možete da zaključite na osnovu EKG pregleda?

- Na osnovu EKG zapisa može da se posumnja na ishemijsku bolest srca, odnosno infarkt, ali i da se utvrde raznorodni poremećaji srčanog ritma. EKG zapis ima svoju osetljivost za otkrivanje bolesti srca, pa tako normalan EKG zapis ne isključuje prisustvo oboljenja. U akutnom infarktu srca, EKG predstavlja ključni podatak i treba ga uraditi najbrže moguće i na osnovu toga odrediti dalji način lečenja.

* Kada kardiolog upućuje pacijenta na holter EKG?

- Uobičajeni EKG zapis i merenje krvnog pritiska daju sliku aktivnosti srca u jednom trenutku te pojedini poremećaji ritma i promene krvnog pritiska ne mogu da budu otkriveni na taj način. Danas, holter EKG i krvnog pritiska predstavlja metodu kojom se tokom 24 ili 48 sati može snimati EKG i meriti krvni pritisak, i na taj način dijagnostikovati značajni poremećaji ritma kao što su apsolutna aritmija, blokovi u sprovođenju električnih impulsa kroz srce, koji zahtevaju ugradnju vodiča srčanog ritma (pejsmejker) ili intervenciju u cilju prekida aritmije.

* Osnovno je da se uradi ultrazvuk srca, šta se tu sve može videti?

- Ultrazvučni pregled srca omogućava neinvazivno, bezbolno prikazivanje srčanih šupljina i zalistaka u realnom vremenu. Ovaj pregled omogućava uvid u izgled srčanih komora i pretkomora, njihovu veličinu i funkciju. Takođe, mogu se jasno videti srčani zalisci i utvrditi njihov izgled i funkcija. Primenom ultrazvučnog pregleda mogu da se utvrde i neke značajne i česte bolesti kao što su suženje aortnog zaliska, popuštanje mitralnog zaliska, prolaps zaliska, proširenje aorte, različiti oblici bolesti srčanog mišića - kardiomiopatije, kao i posledice bolesti koronarnih arterija koje se manifestuju u vidu poremećaja pokretljivosti zidova srčanih komora. Ultrazvučni pregled ima i svoj invazivni oblik. Reč je o transezofagealnom ehokardiogramu, koji se izvodi ultrazvučnom sondom koja snima srce iz jednjaka pacijenta.

* U kojim situacijama ultrazvuk srca nije dovoljan?

- Kod pojedinih pacijenata ultrazvuk nije dovoljan za jasan uvid u izgled i funkciju srčanih struktura, pa se moraju podvrgnuti dodatnim pregledima, kao što je magnetna rezonanca ili skener. Primenom magnetne rezonance može se detaljnije videti struktura srčanog mišića, kao i eventualni ožiljci nastali prethodnim infarktima, prepoznati bolesti koje nastaju nakupljanjem supstanci u ćelijama srčanog mišića. Dakle, ovaj pregled ima superiorne karakteristike u detekciji i proceni značajnosti bolesti srčanih zalistaka. Međutim, s obzirom na to da je veoma skup i zahteva posebno obučenog lekara za njegovu primenu, trebalo bi ga koristiti samo kada je to zaista neophodno.

* Zašto se neki pacijenti upućuju na test opterećenja?

- Vrlo često oboljenja srca ne daju tegobe u mirovanju već kada su potrebe organizma povećane odnosno kada postoji potreba da srce pumpa više krvi kako bi snabdelo organizam tokom fizičkog napora. Zbog toga je stvoren test fizičkim opterećenjem ili ergometrija kojim se imitiraju uslovi fizičke aktivnosti iz realnog života. Pacijenti hodaju po traci ili voze bicikl dok im se snima EKG i prate krvni pritisak i puls. Ovaj pregled služi da se utvrdi prisustvo koronarne bolesti, značajnih poremećaja ritma, ali i da se proceni stanje pacijenta nakon kardioloških intervencija ili operacija. Ovaj pregled ima svoju nadgradnju u vidu dodatka - snimanja ultrazvuka srca i/ili merenja potrošnje kiseonika preko maske kojim se povećava tačnost i dijagnostička sposobnost ovog pregleda.

* Kada je koronarografija neizbežna i ima li prepreka za njenu primenu?

- Koronarografija je agresivna metoda koja ima svoje rizike čak i kod zdravih osoba, zbog čega se ona izvodi nakon neinvazivnih pretraga kao što su EKG, ultrazvučni pregled srca. Kod pacijenata kod kojih se sumnja na prisustvo koronarne bolesti uz potvrdu odgovarajućim neinvazivnim testovima indikovana je koronarografija. Ova metoda može da se uradi kod svakoga, jer za ovaj pregled je potrebno da pacijent ima prohodne krvne sudove ruku i nogu. Ekstremno retko, postoje pacijenti kod kojih je potrebno da se hirurški pripremi krvni sud za pristup i izvođenje koronarografije.

Praćenje na daljinu

* Ima li novih dijagnostičkih pristupa u kardiologiji?

- Kardiologija stalno napreduje i puno zavisi od razvoja savremenih tehnologija. Na primer, sada se radi i manje agresivna koronarografija primenom skenera. To je unapređena metoda procene značajnosti suženja koronarnih arterija, koje mogu da zamene neke od invazivnih postupaka tokom kateterizacija srca i koronarografije. Zahvaljujući brzom internetu, moguće je putem telemetrije pratiti rad srca pacijenta, krvni pritisak i disanje na daljinu i na taj način detektovati poremećaje i prevenirati katastrofalne događaje kao što su maligni poremećaji ritma i infarkt srca.

BONUS VIDEO  - Vežbe za ramena: Oslobodite se napetosti nakon dugotrajnog sedenja