Ogovor
Dana 2. oktobra 2024. godine portal „Večernje novosti“ je objavio članak „POPIS STANOVNIŠTVA NA PROVERI: Konačni rezultati prošlogodišnje evidencije u Crnoj Gori 15. oktobra“.
Pozivajući se na Zakon o medijima (Sl. List CG", br. 82/2020), poglavlje VII Pravo na ispravku i odgovor; kao i na Zakon o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike („Sl.list CG“, br: 18/12, 47/19) član 11 stav 3, direktor Uprave za statistiku ima pravo javnog objašnjenja u slučaju pogrešnog tumačenja ili zloupotrebe statističkog podatka.
Molimo Vas da, shodno Zakonu o medijima čl. 48 stav 1 i čl. 49, objavite našu reakciju na Vaš tekst.
Reakcija na tekst: „POPIS STANOVNIŠTVA NA PROVERI: Konačni rezultati prošlogodišnje evidencije u Crnoj Gori 15. oktobra“.
Dana 2. oktobra 2024. godine portal „Večernje novosti“ je objavio članak „POPIS STANOVNIŠTVA NA PROVERI: Konačni rezultati prošlogodišnje evidencije u Crnoj Gori 15. oktobra“. “, u kojem se navodi sljedeće:
Srpski ubedljivo prednjači
PREMA nezvaničnim podacima, Crnogoraca je 38,2 odsto, Srba 37,4, Bošnjaka 10,3, Albanaca 5,6, Muslimanan 3,3, Hrvata jedan odsto, Roma 0,7, dok je neizjašnjenih 3,5 odsto. Srpski jezik govori 52,8 odsto, crnogorski 29,3, bosanski 10,1, albanski 5,5, hrvatski 0,8, srpskohrvarski 0,6, dok je neizjašnjenih 0,9 odsto.
Čekanje se oteglo, a u međuvremenu su pojačane sumnje da se iza svega krije strah od istine - da je broj Srba porastao u odnosu na poslednje prebrojavanje 2011. godine i da je srpski jezik većinski. Stoga gorko deluje sarkastična primedba lidera Demokratske narodne partije Milana Kneževića da bi popis dosada "ručno" bio završen u Indiji ili Pakistanu, te da su problemi sa softverom bili samo izgovori. Konstatovao je da su zbog onih koji bi bili nezadovoljni rezultatima, ostali građani Crne Gore mesecima čekali da softver proradi.
Zbog objavljivanja podataka koji nisu rezultat zvanične statistike, kao i manipulacije informacijama koje dovode do dezinformisanja javnosti i negativnog predstavljanja Uprave za statistiku dajemo sljedeći odgovor:
Uprava za statistiku ukazuje da je svako javno iznošenje podataka, iza kojih ne stoji zvanična statistika, u suprotnosti sa Zakonom o popisu stanovništva, domaćinstava i stanova, kao i pokušaj manipulacije i urušavanja povjerenja u popisni proces, koji je uspješno sprovela.
Podaci u vezi sa etničko kulturološkim karakteristikama, koji se saopštavaju u ovom tekstu nijesu rezultat obrađenih podataka iz popisa i ne odražavaju istinito informisanje već lične pretpostavke pojedinaca. Uprava za statistiku će 15. oktobra objaviti konačne rezultate o: stanovništvu Crne Gore prema polu i starosti, prema nacionalnoj, odnosno etničkoj pripadnosti, vjeri, maternjem jeziku i jeziku kojim se uobičajeno govori, kao i državljanstvu. Stoga apelujemo na uzdržanost svih aktera do objavljivanja zvaničnih statističkih podataka.
Takođe, naglašavamo da proces obrade podataka nije jednostavan posao i puko prebrojavanje popisnih listića, već daleko složenija obrada podataka koja se sprovodi nad prikupljenim podacima, pri čemu se akcenat daje profesionalnim standardnim procedurama obrade podataka zvanične statistike.
Uprava za statistiku je dužna da sprovodi sve aktivnosti predviđene Zakonom o popisu, kao i aktivnosti definisane članovima 26a i 26b istog, a koji je usvojila Skupština Crne Gore novembra 2023. godine. Istim je predviđena obaveza da Uprava za statistiku obezbijedi građanima Crne Gore mogućnost provjere svojih podataka iz popisa koji se odnose na etničko kulturološke karakteristike. Realizacija ove aktivnosti je u toku, a predviđala je sprovođenje dvije nezavisne tenderske procedure, za izradu specijalnog softvera za provjeru podataka, kao i izradu revizije koda softvera. Taj proces je trajao od februara do avgusta 2024. godine i uspješno je realizovan. Dakle, shodno navedenom, odgovornost Uprave za statistiku je upravo dosljedno sprovođenje Zakona o popisu, a neuspjeli tenderi se ne mogu pripisivati neizvršavanjem ili izbjegavanjem obaveza ove institucije. Uprava za statistiku svoj posao radi profesionalno u skladu sa zakonom i principima zvanične statistike.