ČVRSTI U VERI I NA TRONU: Pre godinu dana u dramatičnim događajima na Cetinju ustoličen mitropolit crnogorsko-primorski Joanikije (FOTO)

В.КАДИЋ 05. 09. 2022. u 08:00

PRE godinu dana, 5. septembra, uz pojanje monaštva i sveštenstva, uz suze radosti, poruke mira, uz potresne slike koje su izvan hrama pratile uzvišenu svečanost, ustoličen je u zadužbini Ivana Crnojevića - Cetinjskom manastiru mitropolit crnogorsko-primorski Joanikije (Mićović).

Foto: D.Milovanović

Ustoličenje je obavljeno uz angažovanje jakih policijskih snaga zbog anticrkvenih protesta u kojima je povređeno oko 60 osoba od kojih je 20 policajaca. Proteste su organizovale crnogorske nacionalne organizacije i pokreti, predvođeni Demokratskom partijom socijalista, a podržao ih je i predsednik Crne Gore Milo Đukanović!

Nikada nijedna verska ceremonija u Crnoj Gori nije izazvala toliko tenzija i sukoba koliko ustoličenje mitropolita Joanikija. Crnogorski ekstremisti danima su pretili, tražeći da ustoličenje ne bude u Cetinjskom manastiru, već u nekom drugom crnogorskom gradu. Čin ustoličenja doživeli su kao navodni nastavak promovisanja interesa države Srbije i širenja njenog uticaja pod Orlovim kršem. Protivnici ovog događaja blokirali su sve saobraćjnice koje vode prema Cetinju, posebno onu iz Podgorice kako crkveni velikodostojnici ne bi mogli da dođu do Cetinjskog manastira. Međutim, vladika Joanikije i patrijarh srpski Porfirije stigli su helikopterom.

Foto: D.Milovanović

Nisu ni mogli drugačije u svoju kuću jer su drumski putevi bili blokirani kontejnerima, automobilskim gumama, kamenjem... Danima su je opsedali, napadali protivnici ustoličenja, pa se iz bezbednosnh razloga uključila Specijalna antiteroristička jedinica crnogorske policije.

Foto: D.Milovanović

Obezbeđivala je prilaz manastiru i u vladičansku baštu u koju se prizemljio helikopter. Pesma iz manastira okruženog specijalnim snagama bezbednosti sudarala se sa zvukom helikoptera koji nije umirio elisu nego je žurio da ne bude meta tzv. komita. Međutim, pesma monaha i sveštenika koja je dopirala iz manastira je bila jača od urlika ekstremista i detonacija šok-bombi.

Foto: D.Milovanović

- Ustoličenje mitropolita crnogorsko-primorskog Joanikija je trebalo da bude sasvim redovan događaj u životu naše Crkve. Ustoličenje je, međutim, proizvelo potpuno neprimerene reakcije manjeg dela građana, koji su, nažalost, iz ideološko-političkih razloga, bili izmanipulisani i obmanuti u pogledu samog karaktera ustoličenja, koji im je lažno predstavljen kao politički događaj, iako je predstavljao par ekselans primer korišćenja verskih prava i sloboda. Posle godinu dana od ustoličenja, možemo da budemo blagodarni Bogu da se većina građana nije dala prevariti i zadržala je poverenje u svoju Crkvu, kaže za „Novosti“ protojerej Igor Balaban, koordinator Pravnog saveta Mitropolije.

Foto: D.Milovanović

- Verska prava i sloboda su, nakon usvojenih izmena i dopuna Zakona o slobodi veroispovesti, dodatno osnažene i Temeljnim ugovorom Crne Gore i Srpske pravoslavne crkve. Ono što ostaje naša obaveza i nada jeste da i drugi deo stanovništva koji je imao i ima neke rezerve i nedoumice u pogledu uloge Crkve u crnogorskom društvu, dođe do spoznanja i razumevanja da današnje crkveno ustrojstvo zaslužuje poštovanje i da je u potpunosti u skladu sa vekovnim poretkom Crkve u Crnoj Gori, koja je, od samih svojih početaka, bila organski deo Žičke, odnosno Pećke arhiepiskopije/patrijaršije, današnje Srpske pravoslavne crkve.

Foto: D.Milovanović

Episkop Joanikije je na drevnom tronu prvaka Mitropolije crnogorsko-primorske rukopoložen u 56. mitropolita ove slavne i stradalne mitropolije. Od svih pedeset šestorice, četrdeset ih je hirotonisano u cetinjskoj svetinji, posvećenoj rođenju Presvete Bogorodice. Joanikije je 41. Žezlo mu je predao i u tron ga uveo patrijarh srpski Porfirije. U tom trenutku jednim glasom svi prisutni zagrmeli su:

-Aksios! Dostojan! ... I tako tri puta. Mitropolija je dobila svog vladiku, a drevni Cetinjski manastir, čije zidine vekovima upijaju svedočenja o dubokim korenima pravoslavne vere, upisale su tako u kamen još jedan istorijski dan – ustoličenje mitropolita Joanikija na tronu čuvara neugasle sveće.

Foto: D.Milovanović

Ovo je bilo Joanikijevo drugo ustoličenje u Cetinjskom manastiru jer je 1999.godine u toj svetinji hirotonisan za vikarnog episkopa Budimljanskog. Pre toga bio je rektor Bogoslovije, starešina Cetinjskog manastira, iguman manastira Savina... Pune 22 godine kasnije, vladika Joanikije preuzeće mitropolitsku dužnost na istom mestu na kom su to činili i njegovi prethodnici na cetinjskoj katedri.

Foto: D.Milovanović

Napetosti i sukobi na Cetinju pokazali su duboke podele u crnogorskom društvu koje su po mišljanju mitropolita Joanikija veštački izazvane. Svega 36 kilometara od Cetinja - u Podgorici, novorukopoloženog mitropolita Joanikija i patrijarha srpskog Porfirija dočekale su ozarenih lica desetine hiljada ljudi ispred Sabornog hrama Vaskrsenja Hristovog. Koračali su sigurno kroz špalir naroda koji se izvijao poput klasja, da ih vide i uzmu od njih blagoslov.

SNAJPER

Poglavar Srpske pravoslavne crkve patrijarh Porfirije saopštio je da su u „vidokrugu bili neki ljudi“ koji su ustoličenje mitropolita crnogorsko-primorskog Joanikija „nameravali da spreče snajperskom puškom“.

- Srećan sam veoma jer smo izvršili delo Crkve, ustoličili mitropolita po volji Crkve i naroda ove episkopije, naroda koji dubinski voli Svetosavsku Crkvu. Ali sam i više nego tužan, čak užasnut činjenicom da su vidokrugu bili neki ljudi koji su taj čin ljubavi prema svima nameravali da spreče snajperskom puškom, rekao je patrijarh Porfirije.

OSLOBOĐEN OPTUŽBE

Neke bezbednosne strukture otkazale su poslušnost tokom nereda na Cetinju, osokoljene prisustvom predsednika države Mila Đukanovića koji je demonstrantima dao otvorenu podršku, kao i njegovog prethodnika Filipa Vujanovića, i bivših službenika iz bezbednosnog sektora. Upravo je savetnik za bezbednost predsednika države, bivši direktor Uprave policije Veselin Veljović bio uhapšen tokom ovih protesta nakon što je pokušao da probije kordon policije.

Međutim, veću sutradan na slobodu ga je pustio sudija za istragu Osnovnog suda na Cetinju, koji je u prvobitnoj odluci tvrdio da u dotadašnjoj fazi postupka nije utvrđeno ko su oštećeni policijski službenici. On je kasnije oslobođen optužbi.

Pogledajte više