TEMELJNI UGOVOR RUŠI PREMIJERA? Posle odbijanja predsednika Vlade da potpiše sporazum sa SPC, Crna Gora tone dublje u političku krizu

Najveći doprinos posrtanju sopstvenog kabineta dao je sam premijer, odbijajući da potpiše usaglašeni sporazum sa SPC, uz zahtev da do toga dođe tek na jesen - 30. oktobra. Krivokapić je time zakucao dosad najveći klin u procepe vladajuće koalicije i sopstveni kabinet doveo na ivicu opstanka.

Na preispitivanje vladajuće većine ukazali su u ponedeljak iz Demokratskog fronta, gde smatraju da je Krivokapić, odbijanjem da stavi potpis na ugovor sa SPC, izgubio njihovo poverenje i podršku. To je saopštio predsednik Nove srpske demokratije Andrija Mandić, poručujući da će o sledećim potezima narednih dana razgovarati unutar saveza "Za budućnost Crne Gore" i partnerima sa kojima imaju većinu u parlamentu.

- Krivokapić nije ispunio očekivanja kako crkvenih krugova koji su ga predložili za nosioca liste, tako i građana koji su na izborima glasali za smenu vlasti. Temeljni ugovor između Vlade Crne Gore i SPC usaglašen je početkom aprila, a Krivokapić je, odbijajući da ga potpiše, napravio težak skandal - izjavio je Mandić.

Posebnu intrigu u ovom slučaju daje činjenica da odredbe nacrta Temeljnog ugovora nisu objavljene, ali da se deo crnogorske vlasti ponaša kao da su upoznati sa njegovim sadržajem. Poslanik DF Milan Knežević u ponedeljak je tako saopštio da premijer Krivokapić nije jedini koji je imao uvid u tekst ovog ugovora.

- Tvrdim da su ga videli potpredsednik Vlade Dritan Abazović i predsednik Skupštine Aleksa Bečić, jer se i sam premijer u Patrijaršiji pravdao da trpi veliki pritisak od ove dvojice da ga ne potpiše. Mislim da su ga čitali i pojedini ministri među kojima i Vladimir Leposavić, koji je radio na njegovom usaglašavanju - kazao je Knežević, pozivajući Abazovića i Bečića da potvrde da li su upoznati sa sadržajem sporazuma.

Knežević je ovim pitanjem sugerisao da su Bečić i Abazović zapravo protiv rešenja iz predloženog akta i da pritiskom na Krivokapića odlažu i opstruišu njegovo konačno zaključivanje.

U Demokratskoj Crnoj Gori odgovaraju da Bečić, kao ni bilo koji drugi funkcioner Demokrata nije video ni slovo ovog ugovora, niti bilo koju njegovu verziju, radnu ili finalnu.

- Svi koji misle suprotno od političkih subjekata koji poštuju izbornu volju građana mogu to da formalizuju. Svako ko smatra da ova Vlada nema legitimitet, može to i da testira - kazao je prvi čovek ove stranke i predsednik Skupštine Aleksa Bečić.

U crnogorskoj javnosti često se ukazuje i na uticaj manje grupe sveštenika Mitropolije, oslonjene na pojedine biznismene i političare, koji zajedno vrše pritisak na premijera kako bi ugovor bio upodobljen njihovom konceptu odnosa države i Crkve. Ova grupa navodno utiče i na stavove premijera Krivokapića, a time kompromituje i novog mitropolita.

Poznavaoci crkveno-političkih prilika u Crnoj Gori sukob ovih struja vide i u dilemi oko mesta potpisivanja ovog akta, kao i izboru ovlašćenih potpisnika. Postoji stav da bi paraf na ovaj u ime Crkve trebalo da stavi, ne patrijarh Porfirije, nego novi mitropolit Joanikije, i ne u Beogradu, već u Podgorici ili na Cetinju. Ishod ove dileme, koju tendenciozno podgrevaju tzv. nacionalistički krugovi u Crnoj Gori, trebalo bi da pokaže aktere čiji je uticaj bio najveći na zaključenje i sadržaj ovog akta.

POSLEDNjA ŠANSA

PREMIJER Krivokapić još ima šanse da ublaži problem koji je napravio - da ode u Patrijaršiju u Beograd i potpiše Temeljni ugovor - poziva lider NSD Andrija Mandić. - On nije ušao u politiku kao stručnjak za ekonomiju ili pravo, niti kao iskusan političar. On je doveden da reši konkretna pitanja, a jedno od ključnih je upravo Temeljni ugovor sa SPC.