GROČANSKOM KALDRMOM DO CARIGRADA: Najstarija kamenom popločana ulica ne nalazi se u centru grada, u Skadarskoj, već na obodu prestonice
ČUVENU Skadarliju poznatom čini i kaldrma ali najstarija kamenjem popločana ulica nalazi se na drugom kraju grada i to u Grockoj. U centru ove čaršije je zaštićeno ambijentalno jezgro sa najstarijom sačuvanom kaldrmom na čitavoj teritoriji prestonice.
Reč je o sačuvanom drumu pravljenom od rečnog kamena izvađenog iz obližnjeg Dunava, koji prema dostupnim podacima potiču još iz perioda srednjeg veka.
Nešto slično, ali daleko mlađeg datuma izrade i postavljanja, danas u Beogradu može se još samo videti na Kosančićevom vencu i u starom Zemunu.
- Glavna ulica u Grockoj je izuzetno dragocena kulturno-istorijska celina, a kompletna čaršija ima veliki značaj, ne samo za Beograd već i za Srbiju - objašnjavaju kulturni radnici iz ove varoši. - Ulica je delom postala pešačka zona 1994. godine, a 2016. je u potpunosti rekonstruisana, kada je prilikom radova pronađen sloj turske kaldrme koji pripada Carigradskom drumu, jednoj od najvažnijih srednjovekovnih saobraćajnica na Balkanu. Ona je preko sadašnje Grocke spajala Beograd sa Istanbulom.
Nadležni iz Zavoda za zaštitu spomenika su tokom rekonstrukcije kaldrme još dublje zakopali pod gročanske trotoare, a ono što su pronašli pomoglo im je da upotpune mozaik bogate povesti ovog dela Beograda. Danas je u ovoj lepoj podunavskoj varoši sačuvan veliki broj starih kuća, izgrađenih od drveta i zemlje, a neke od njih su starije od dva i po veka.
Zaštićena čaršija svojom arhitekturom i vizurama i dalje pruža doživljaj prohujalih vremena, a deo ambijentalne celine su i Apostolovićeva kuća iz 18. veka, Nišlićeva kuća i Savića mehana sa početka 19. veka, kao i vizuelno dominantna Crkva Svete Trojice, podignuta 1883. godine. U okviru čaršije se nalazi i biblioteka "Ilija Garašanin" u čijoj je galeriji izložena stalna arheološka postavka - legat dr Aleksandra Kostića, koja sadrži raznovrsne nalaze sa lokaliteta Dubočaj u Grockoj.
SKADARLIJSKA "KOCKA" IZ 1961.
BEOGRAĐANIMA je nekako i dalje prva asocijacija na kaldrmu Skadarlija, koja takođe ima status zaštićene prostorne celine ali ne i kategoriju "veliki značaj" jer, nije prava. Napravljena je tek 1961. godine kao pokušaj da se dočara nekadašnji ambijent starovaroških ulica.